Tại thành phố Quy Nhơn – tỉnh Bình Định, tình trạng ô nhiễm môi trường đang trở nên trầm trọng bởi các hoạt động công nghiệp, sản xuất nông nghiệp và giao thông. Ô nhiễm bởi khí thải, bụi đã đến mức báo động; ô nhiễm do chất thải rắn đang trở thành mối lo ngại của cả cộng đồng. Bên cạnh đó, tình trạng suy giảm tài nguyên nước (ô nhiễm, nhiễm mặn và cạn kiệt) đang ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển bền vững của đô thị.
Hiện nay, thành phố Quy Nhơn đang sở dụng 100% nước dưới đất. Do vậy, nước dưới đất đã trở thành nguồn tài nguyên quý giá và phải được bảo vệ một các hết sức nghiêm ngặt. Theo các nghiên cứu do các nhà Địa chất thủy văn công bố, thành phố Quy Nhơn có cấu trúc chứa nước hở, tầng chứa nước nằm nông, mực nước dưới đất hạ thấp khoảng 0,3m/năm. Một số nơi đã có dấu hiệu của xâm nhập mặn và nhiễm bẩn; suy thoái cả về trữ lượng lẫn lưu lượng.
Từ những nguyên nhân trên, Trung tâm Chất lượng vào Bảo vệ tài nguyên nước thuộc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia – Bộ TN&MT, phối hợp cùng Trường Đại học Mỏ – Địa chất Hà Nội, Hội Địa chất thủy văn Việt Nam, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Định triển khai thực hiện đề án: “Bảo vệ nước dưới đất đô thị Quy Nhơn”. Kết quả của đề án sẽ là tư liệu quan trọng và quý báu nhằm phục vụ việc thực hiện quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội; đảm bảo an ninh quốc phòng, phục vụ trực tiếp cho việc quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên nước trong vùng thực hiện đề án.
Đề án sẽ triển khai điều tra bổ sung, đánh giá và xác định điều kiện tồn tại, sự phân bố số lượng, chất lượng của các tầng chứa nước; làm rõ hiện trạng khai thác, nhu cầu sử dụng nước dưới đất, hiện trạng cạn kiệt, nhiễm mặn tầng chứa nước do khai thác nước dưới đất quá mức; điều tra hiện trạng các nguồn thải như: bãi chôn lấp chất thải, bãi rác, nghĩa trang, nước thải tác động làm ô nhiễm nguồn nước.
Trên cơ sở những thông tin điều tra thực địa, sẽ xây dựng mô hình dánh giá khả năng tự bảo vệ của nước dưới đất; xây dựng mô hình lan truyền chất bẩn tại những khu vực điển hình. Sản phẩm của đề án sẽ đưa ra các phương án quy hoạch khai thác sử dụng tài nguyên nước dưới dưới đất hợp lý, bền vững; khoanh định những vùng cấm, vùng hạn chế khai thác nước dưới đất; xây dựng các đới phòng hộ vệ sinh, bảo vệ các công trình khai thác nước dưới đất. Kết quả của đề án sẽ là thông tin quan trọng phục vụ việc quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội cho thành phố Quy Nhơn trong tương lai./.
