Ngày 05-03-2018, trong khuôn khổ tuần lễ nước Việt Nam VACI2018, tại Trung tâm Hội nghị Almaz đã diễn ra Hội thảo khoa học “Hướng tới quản lý đồng bằng thích ứng ở Việt Nam”. Chủ trì Hội thảo có tiến sĩ Marcel Marchand– đại diện quốc gia của viện nghiên cứu ứng dụng và tư vấn Deltare tại Hà Lan và tiến sĩ Trần Ngọc Anh – Giám đốc trung tâm thủy văn môi trường Việt Nam với 6 bài trình bày các vấn đề được đề cập và thảo luận từ các chuyên gia đến từ Hà Lan, Đức, Việt Nam.
Trên toàn thế giới, đồng bằng đang gặp nguy hiểm do các hoạt động của con người và sự thay đổi khí hậu. Nước biển dâng, khai thác nước ngầm, thay đổi dòng chảy của sông và xuất hiện những sự kiện cực đoan ở đồng bằng bao gồm xâm nhập mặn, hạn hán, lũ lụt bờ sông và xói lở bờ biển. Hai đồng bằng lớn ở Việt Nam, sông Mê Kông và Đồng bằng Sông Hồng không phải là ngoại lệ. Ngoài ra, những đồng bằng này cũng đang phải đối mặt với những thách thức từ các vấn đề quản lý nước xuyên quốc gia từ 38% đến 89% nguồn nước mặt của họ có nguồn gốc từ trên sông Mekong và đồng bằng sông Hồng. Gần đây, đồng bằng sông Cửu Long rất dễ bị ảnh hưởng bởi các tình thế cực đoan, gây thiệt hại đáng kể cho sản lượng nông nghiệp, trong khi Sông Hồng báo cáo một số trường hợp xung đột về sử dụng nước. Giải pháp cho những vấn đề này nằm ở quản lý đồng bằng thích hợp, bao gồm nhiều biện pháp và chiến lược nhằm tăng khả năng phục hồi trước những tác động không thể tránh khỏi của biến đổi khí hậu cũng như phân bổ nguồn nước một cách hiệu quả. Điều này đòi hỏi kiến thức về các quá trình đang diễn ra cũng như các công cụ và chuyên môn thực tiễn.
Các vấn đề được nêu ra trong Hội thảo:
1. Xây dựng mạng lưới quan trắc giám sát độ mặn thích ứng biến đổi khí hậu ở Bến Tre và các tỉnh Trà Vinh, ĐBSCL
2. Tài nguyên nước ngầm ở Đồng bằng sông Cửu Long ở Việt Nam với tỷ lệ khai thác nước ngầm tăng trong 25 năm qua: nghiên cứu số 3D
3. Tình trạng tiến thoái lưỡng nan trong sản xuất lúa, sử dụng nước, phát thải CH4 và nhu cầu quản lý tài nguyên ở đồng bằng sông Hồng, Việt Nam
4. Mô hình hóa nguy cơ vùng ven biển ở đồng bằng sông Hồng
5. Bản đồ web bảo vệ bờ biển hợp nhất của ĐBSCL – Công cụ hướng dẫn cho các giải pháp bền vững
6. Ảnh hưởng của 25 năm khai thác nước ngầm đối với sụt lún ở đồng bằng sông Cửu Long
Hội thảo đã mô tả các loại công cụ và kiến thức cần thiết để thực hiện quản lý đồng bằng thích ứng ở Việt Nam với kinh nghiệm từ các chuyên gia của Hà Lan và Việt Nam
