Với mục tiêu đề xuất danh mục và kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ điều tra, đánh giá tài nguyên nước giai đoạn 2010 – 2020 đảm bảo tính kế thừa, tính khoa học và thực tiễn, gắn kết chặt chẽ với các chiến lược phát triển kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng, bảo vệ tài nguyên môi trường theo các vùng lãnh thổ và hải đảo, trong đó có sự sắp xếp thứ tự ưu tiên của các nhóm nhiệm vụ, dự án đầu tư và dự kiến nguồn vốn. Năm 2009, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã giao cho Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia thực hiện dự án “Quy hoạch điều tra, đánh giá tài nguyên nước đến năm 2015 định hướng đến năm 2020″.
Trên cơ sở nội dung đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt, Trung tâm đã tổ chức thực hiện từ tháng 01 năm 2009 và hoàn thành dự án vào tháng 12 năm 2010.
Một số nét chính về dự án như sau:
I. Phạm vi thực hiện dự án: Toàn bộ diện tích lãnh thổ Việt Nam.
II. Nội dung chính đã thực hiện và kết quả đạt được của Dự án
Nội dung và khối lượng sản phẩm của Dự án được thực hiện đúng với đề cương dự án đã được phê duyệt.
Với số vốn được đầu tư, Dự án đã tổ chức triển khai thực hiện các hạng mục công tác theo đề cương đề án đã được phê duyệt, bao gồm:
– Thu thập, tổng hợp các tài liệu hiện có và đánh giá tổng quan điều kiện tự nhiên – xã hội và hiện trạng tài nguyên nước của 12 lưu vực sông lớn: Hồng – Thái Bình, Bằng Giang – Kỳ Cùng, Mã, Cả, Vu Gia – Thu Bồn, Trà Khúc, Kôn, Ba, Sê San, Srê Pôk, Đồng Nai, Cửu Long; và 06 vùng kinh tế trọng điểm và kinh tế – xã hội quan trọng: phía Bắc, phía Nam, miền Trung, đồng bằng Sông Cửu Long, miền núi và trung du Bắc Bộ, Tây Nguyên.
– Thu thập, tổng hợp và phân tích tổng quan: Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của quốc gia và quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội của 63 tỉnh thành; các Quyết định của Chính phủ phê duyệt định hướng phát triển kinh tế – xã hội của các vùng kinh tế trọng điểm và kinh tế – xã hội quan trọng; 6 Chiến lược quản lý, phát triển, sử dụng tài nguyên nước của các Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn;
– Rà soát, thu thập, tổng hợp, phân tích và đánh giá tổng quan tài liệu của 384 đề tài nghiên cứu khoa học, đề án, dự án điều tra đánh giá tài nguyên nước đã và đang được thực hiện, chủ yếu là ở Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Trên cơ sở đó đánh giá hiện trạng tài nguyên nước và hiện trạng điều tra đánh giá tài nguyên nước ở các vùng miền trên lãnh thổ;
– Triển khai thực địa nhằm thu thập bổ sung số liệu có tại các Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh thành, các vấn đề về tài nguyên nước và nhu cầu điều tra đánh giá tài nguyên nước ở các địa phương này;
– Phân tích đối sánh giữa hiện trạng điều tra tài nguyên nước, nhu cầu sử dụng tài nguyên nước và số liệu điều tra đánh giá tài nguyên nước với định hướng phát triển KT-XH để phát hiện các vấn đề về tài nguyên nước, từ đó đánh giá nhu cầu điều tra, đánh giá tài nguyên nước ở các lưu vực sông lớn và các vùng kinh tế trọng điểm và kinh tế – xã hội quan trọng cho giai đoạn 2011-2020.
* Trên cơ sở đánh giá, phân tích nói trên, dự án đã tiến hành quy hoạch và lập danh mục các công tác điều tra đánh giá tài nguyên nước dự kiến sẽ tiến hành trong giai đoan 2011-2020. Tổng số các nhiệm vụ điều tra, đánh giá tài nguyên nước được đề xuất trong Quy hoạch này là 37, trong đó có 25 nhiệm vụ Kiểm kê đánh giá tài nguyên nước; 06 nhiệm vụ Đánh giá hiện trạng khai thác sử dụng, hiện trạng suy thoái nguồn nước và đề xuất các biện pháp bảo vệ tài nguyên nước; 02 nhiệm vụ Đánh giá tai biến liên quan đến tài nguyên nước và đề xuất các biện pháp phòng chống, giảm thiểu; 01 nhiệm vụ Biên hội, biên tập tài liệu, bản đồ tài nguyên nước phục vụ xây dựng cơ sở dữ liệu và hệ thống thông tin tài nguyên nước quốc gia; và 03 nhiệm vụ Đánh giá, dự báo tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng tới tài nguyên nước và đề xuất các biện pháp thích nghi, ứng phó.
* Ngoài sản phẩm chính của dự án là danh mục các công tác điều tra đánh giá tài nguyên nước được quy hoạch sẽ tiến hành trong giai đoạn 2011-2020 cùng với 12 bản đồ minh họa (6 bản đồ về hiện trạng điều tra, đánh giá tài nguyên nước; 6 bản đồ về danh mục các đề án, dự án điều tra, đánh giá tài nguyên nước được quy hoạch thực hiện trong giai đoạn 2011-2020), đề án cũng đã xây dựng cơ sở dữ liệu dựa trên nền tảng dữ liệu GIS của phần mềm ARCGIS và MapInfo. Các thông tin lưu giữ trong cơ sở dữ liệu GIS này là những thông tin cơ bản, tóm tắt về các đề án, dự án điều tra, đánh giá tài nguyên nước đã và đang được thực hiện ở Việt Nam. Cơ sở dữ liệu GIS này là một công cụ giúp các cơ quan quản lý dễ dàng truy cập, tìm kiếm thông tin cơ bản về các đề án, dự án điều tra, đánh giá tài nguyên nước đã được tiến hành./.
