Nước là nguồn tài nguyên quý giá nhưng không phải là vô tận và có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự sống, song tài nguyên nước (TNN) đang chịu sức ép nặng nề do biến đổi khí hậu, sự phát triển của các hoạt động kinh tế dẫn đến tình trạng suy thoái ngày càng trầm trọng. Để cân bằng giữa mục tiêu phát triển kinh tế và lượng nước được phân bổ, việc giám sát tài nguyên nước phục vụ công tác quy hoạch phân bổ nguồn nước là việc quan trọng và cần thực hiện định kỳ.
Gần 2/3 lượng nước của nước ta là từ nước ngoài chảy vào. Những năm qua các nước ở thượng lưu đang tăng cường xây dựng các công trình thủy điện, chuyển nước và xây dựng nhiều công trình lấy nước, gây nguy cơ nguồn nước chảy về nước ta sẽ ngày càng suy giảm và Việt Nam sẽ khó chủ động được về nguồn nước, phụ thuộc nhiều vào các nước ở thượng lưu. Dưới tác động của BĐKH đang diễn ra phức tạp và khó nắm bắt, tình trạng hạn hán, lũ lụt và xâm nhập mặn xảy ra trên nhiều lưu vực sông lớn điển hình như lưu vực sông Hồng Thái Bình, lưu lực sông Vu Gia – Thu Bồn, đồng bằng sông Cửu Long và khu vực Tây nguyên trong thời gian qua đòi hỏi việc phải giám sát nguồn nước để đưa ra những chính sách phân bổ nguồn nước hiệu quả trong mọi kịch bản với các tình huống nguồn nước xảy đến.
Trước diễn biến phức tạp về khí hậu và thời tiết cùng với hiện trạng ưu tiên phát triển kinh tế – xã hội đang dẫn đến tình trạng khó kiểm soát về tài nguyên nước về số lượng, khai thác sử dụng tài nguyên nước để từ đó đưa ra chính sách, chiến lược trong quản lý và quy hoạch phân bổ nguồn nước được hiệu quả và tối ưu. Để có sở sở khoa học và thực tiễn đưa ra chính sách quản lý tài nguyên nước theo quy hoạch động biến đổi theo không gian và thời gian liên tục thì việc: “Nghiên cứu đề xuất tiêu chí giám sát tài nguyên nước phục vụ quy hoạch tài nguyên nước” là một nhiệm vụ mang tính cần thiết và cấp bách cần thực hiện.
Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ đóng góp vào công tác quản lý, khai thác sử dụng tài nguyên nước của các cơ quan, tổ chức và trên các lưu vực sông liên tỉnh, giúp cho các nhà quản lý có một cách nhìn tổng thể để ra quyết định điều chỉnh về phân bổ nguồn nước cho các ngành, các địa phương trên quan điểm sử dụng nguồn nước bền vững, lợi ích và hợp lý.
