Sự cần thiết của bộ tiêu chí để lựa chọn nguồn và số lượng, vị trí điểm phân bổ nguồn nước

Khi tiến hành lập quy hoạch tài nguyên nước thì điều đầu tiên là cần xác định cụ thể những nguồn nước nào đã, đang và sẽ được sử dụng – đối tượng của quy hoạch tài nguyên nước. Tiếp đến, với mỗi nguồn nước đó cần phải được xác định cụ thể phạm vi về không gian để có thể xem xét và đánh giá toàn diện. Thực tế hiện nay, trong triển khai các quy hoạch tài nguyên nước, cả hai vấn đề trên thường chưa rõ ràng và chưa được quan tâm xem xét, mặc dù đây là những bước đầu tiên, quan trọng của mỗi nhiệm vụ quy hoạch tài nguyên nước.

Nguồn nước là các dạng tích tụ nước tự nhiên hoặc nhân tạo có thể khai thác, sử dụng bao gồm sông, suối, kênh, rạch, hồ, ao, đầm, phá, biển, các tầng chứa nước dưới đất; mưa, băng, tuyết và các dạng tích tụ nước khác. Nguồn nước được đánh giá bởi ba đặc trưng cơ bản là lượng, chất lượng và động thái của nó.
24dth
Điểm phân bổ là vị trí trên nguồn nước mà tại đó lượng nước được xác định và kiểm soát trong quá trình phân bổ cho các đối tượng sử dụng nước.
Để tiến hành phân bổ nguồn nước, đầu tiên các thành phần lượng nước cần phải được xác định rõ, nó bao gồm: lượng nước hiện có (tổng tiềm năng), lượng nước có thể sử dụng, lượng  nước có thể phân bổ và được tính tổng cộng (toàn bộ các nguồn nước hiện có trên mỗi vùng quy hoạch)
24dth2
Xét về mục tiêu đặt ra và phạm vi nghiên cứu thì đề  nghiên cứu đề xuất bộ tiêu chí lựa chọn nguồn và điểm phân bổ nguồn nước phục vụ quy hoạch tài nguyên nước lưu vực sông liên tỉnh” là một vấn đề mới và không trùng lặp với các nghiên cứu đã có.
Vấn đề là điểm phân bổ sẽ được xác định như thế nào, cơ sở xác định? Ngoài ra, việc áp dụng các điểm phân bổ này giai đoạn lập và trong quá trình tổ chức thực hiện phân bổ nguồn nước sẽ như thế nào?
Có thể nói rằng điểm phân bổ nguồn nước chỉ xuất hiện theo như cách tiếp cận và hướng đi trong nước, điều này có nghĩa rằng cách tiếp cận này chưa có những nghiên cứu tương đồng của cộng đồng quốc tế,
Quan điểm tiếp cận theo từng nguồn nước trong quy hoạch tài nguyên nước gần đây mới được quan tâm và phối hợp lựa chọn nguồn nước sử dụng chủ yếu thông qua mô hình hóa (WEAP, Mike Basin, IQQM). Tuy nhiên có rất ít các nghiên cứu về lựa chọn nguồn, xác định phạm vi nguồn nước trong quy hoạch tài nguyên nước. Theo hướng tiếp cận (như các sơ đồ mô tả ở trên), trên mỗi vùng quy hoạch, toàn bộ các nguồn nước được đưa vào tính toán mà chưa phân tách riêng biệt cho mỗi loại nguồn nước là các con sông, suối, hồ chứa, tầng chứa nước) điều này dẫn đến chưa tường minh cho việc xác định các thành phần lượng nước theo các yếu tố cơ bản của phân bổ nguồn nước là: phân bổ ở đâu; khi nào và cho mục đích gì?
Xác định được tầm quan trọng của nguồn nước đối với sự phát triển của quốc gia, những năm gần đây, lĩnh vực quản lý, bảo vệ tài nguyên nước đã có nhiều chuyển biến tích cực và đã đạt được những kết quả đáng kể. Thông tư số 42/2015/TT-BTNMT ngày 29 tháng 9 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ TNMT quy định kỹ thuật lập quy hoạch tài nguyên nước đánh dấu bước chuyển mình và có sự thay đổi căn bản trong cách tiếp cận lập quy hoạch tài nguyên nước. Trong đó thể hiện rõ quan điểm tiếp cận theo từng nguồn nước (sông, suối, hồ, ao) chi tiết trong từng nội dung.
Mặc dù đề tài:” Nghiên cứu đề xuất bộ tiêu chí lựa chọn nguồn và các điểm phân bổ nguồn nước phục vụ quy hoạch tài nguyên nước lưu vực sông liên tỉnh” là hoàn toàn mới mẻ ở trong nước. Điều này phản ánh rằng cách tiếp cận theo quan điểm nguồn nước, phân bổ tại điểm phân bổ vẫn chưa có nghiên cứu, nó đặt ra những thách thức trong việc tìm kiếm cách tiếp cận cũng như khả năng kế thừa các nghiên cứu có trước. Vì vậy cần có một bộ tiêu chí để lựa chọn nguồn và số lượng, vị trí điểm phân bổ nguồn nước cho các ứng dụng thực tế