Hiện nay, các nhà máy nước tại Hà Nội như: Mai Dịch, Ngọc Hà, Hạ Đình… nằm trong nội thành, nơi có mật độ xây dựng các công trình ngầm cao. Các giếng khai thác nước dưới đất tại các nhà máy nước đã bị suy thoái, lưu lượng khai thác của các giếng bị giảm, mực nước hạ thấp lớn. Bên cạnh đó, chất lượng nước tại một số nơi có dấu hiệu ô nhiễm Asen, Amoni.
Trước tình hình trên, Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia – Bộ Tài nguyên và Môi trường triển khai thực hiện đề tài khoa học cấp Bộ với mã số TNMT.2016.02.03: “Nghiên cứu tiêu chí bảo vệ các tầng chứa nước trong trầm tích Đệ tứ khi thi công xây dựng công trình ngầm. Áp dụng cho thành phố Hà Nội”. Đề tài sẽ nghiên cứu các phương pháp bảo về các nguồn nước dưới đất khi thi công các công trình ngầm trên thế giới và Việt Nam; tổng hợp hiện trạng các công trình như: móng cọc khoan nhồi, tuyến Metro, tầng hầm các công trình xây dựng trên địa bàn thành phố Hà Nội; xem xét đánh giá chi tiết các phương án quy hoạch xây dựng trên địa bàn nghiên cứu. Trên cơ sở đó sẽ đánh giá các tác động của các công trình ngầm đến sưu suy giảm trữ lượng nước dưới đất, sự thay đổi về chất lượng các tầng chứa nước trong các trầm tích Đệ tứ khu vực thành phố Hà Nội.
Thi công đóng cọc và khoan cọc nhồi
Hiện nay, các nghiên cứu trên thế giới cũng như trong nước đã nghiên cứu và chỉ ra các tác động của việc xây dựng các công trình ngầm đến suy giảm trữ lượng, sự thay đổi về chất lượng các tầng chứa nước. Các tác động này có nguy cơ phá vỡ cấu trúc tầng chứa nước, làm giảm thể tích chứa nước, thay đổi hướng vận động của nước dưới đất, giảm tính thấm của các tầng chứa nước. Việc thi công các công trình ngầm sẽ dẫn đến nguy cơ các chất bẩn có thể thấm xuống và di chuyển và các tầng chứa nước làm biến đổi chất lượng các tầng chứa nước này.
Ở nước ta nói chung và thành phố Hà Nội nói riêng, khi xây dựng các công trình ngầm chưa có đánh giá tác cộng cũng như chưa có các quy định về bảo vệ các tầng chứa nước. Chính vì vậy, kết quả của đề tài nghiên cứu và đề ra bộ chi chí sẽ hạn chế đến mức tối đa các tác động tiêu cực khi xây dựng các công trình ngầm đến các tầng chứa nước là hết sức cần thiết trong tình hình hiện nay./.
(Mai Phú Lực)