Điều tra đánh giá tài nguyên nước dưới đất phục vụ cho việc xây dựng các công trình cấp nước ở đảo Nam Du là một việc cấp bách nhằm đảm bảo nguồn nước phục vụ dân sinh, kinh tế và an ninh quốc phòng đang được kỹ sư của Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Nam tiến hành. Khi hoàn thành, người dân nơi đây sẽ được tận hưởng từng giọt nước ngọt quý giá mà họ hằng mong đợi bấy lâu nay.
Dở khóc, dở cười vì thiếu nước
Cách đất liền Rạch Giá – trung tâm tỉnh lỵ tỉnh Kiên Giang khoảng 52 hải lý, Nam Du (thuộc huyện đảo Kiên Hải) là một trong hai quần đảo xa xôi nhất nằm trên vùng biển Tây Nam của Tổ quốc. Một năm ở Nam Du có 2 mùa rõ rệt trong đó mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau. Tổng lượng mưa trung bình năm từ 1890 – 2800 mm, mưa nhiều nhất vào tháng 7, tháng 8 từ 378 tới 408mm. Mưa ít nhất vào tháng 1 từ 8 – 15mm. Vào mùa mưa còn đỡ, chứ vào những tháng không mưa dân trên đảo thường điêu đứng, dở khóc, dở cười vì không có nước.
Theo những người dân sống ở trên đảo, để có nước sử dụng bà con phải đổi nước giếng và nước ngọt từ trong đất liền chở ra với giá từ 100.000 đến 150.000 đồng/m3 tùy thuộc vào khoảng cách vận chuyển nước ngọt xa hay gần. Riêng mùa khô năm nay, tình trạng khan hiếm, thiếu hụt nước sinh hoạt ở quần đảo Nam Du đã trở nên gay gắt và có những thời điểm giá nước đã leo lên mức 200.000 đồng/m3. Không có nước, từ chuyện giặt giũ, tắm rửa đến nấu ăn, bà con đều phải tiết kiệm tối đa.
Nhiều gia đình trên đảo cũng đã tính đến việc đào giếng lấy nước. Thế nhưng, theo ông Huỳnh Văn Lời, Phó Chủ tịch UBND xã đảo Nam Du, trên các đảo thuộc xã Nam Du này rất khó tìm đâu ra mạch nước ngầm, nếu có thì cũng chỉ là nước trên tầng mặt của mùa mưa thẩm thấu xuống rồi rỉ rả ra, lượng nước rất ít. “Cũng từng có không ít người cất công đào tìm mạch nước nhưng rồi tốn tiền, tốn sức, thất vọng. Cả xã chỉ có vài gia đình may mắn tìm được mạch nước ngầm…”, ông Lời nói. Nguồn nước trở nên vô cùng quý giá đối với người dân nơi đây. Nước đã trở thành vấn đề được nhắc đến đầu tiên trong mỗi cuộc họp dân hay chính quyền. Và, câu chuyện giải bài toán nước sạch cho người dân trên đảo luôn trở nên bức xúc đối với các cấp chính quyền xã Nam Du và huyện đảo Kiên Hải.
Tìm thấy nước ngầm trên đảo
Để giải quyết vấn đề nước cho đảo Nam Du, nhiều chuyên gia cũng đã đề xuất có thể thực hiện các giải pháp như: Xây dựng hồ chứa và áp dụng các giải pháp thủy lợi, điều tra đánh giá để khai thác các nguồn nước dưới đất, điều tra đánh giá để lưu trữ nước mưa… Tuy nhiên, hồ chứa nước Nam Du được xây dựng xong vào cuối năm 2011, nhưng sau hơn 1 năm sử dụng hồ hư hỏng nặng và cạn nước.
Theo các chuyên gia, muốn khu vực này có được nguồn nước bền vững phục vụ phát triển kinh tế đảo thì không cách gì khác ngoài việc phải tiến hành đánh giá trữ lượng và chất lượng nguồn nước trên đảo. Trên cơ sở đó, sẽ có các giải pháp phù hợp để xây dựng hồ chứa nước mới mong đem lại hiệu quả như mong muốn. Với ý nghĩa đó, từ năm 2012, Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra Tài nguyên nước miền Nam đã tiến hành điều tra, đánh giá chi tiết tài nguyên nước phục vụ công trình cấp nước cho đảo Nam Du. Qua điều tra, đánh giá tiềm năng nước dưới đất sơ bộ ban đầu, ở quần đảo Nam Du, mực nước ngầm có chiều sâu khoảng từ 50 – 60m. Đoàn khảo cũng tiến hành hút nước thí nghiệm ở 12 lỗ khoan và 20 giếng đào trên đảo.
Trong quá trình điều tra, đánh giá nguồn nước, các chuyên gia đoàn khảo sát cũng tiến hành quan trắc sự biến đổi về mực nước, lưu lượng, nhiệt độ, lưu lượng và chất lượng của nước dưới đất trong các tầng chứa nước. Với cách làm này, các chuyên gia kỳ vọng, sau khi dự án kết thúc sẽ đánh giá được chi tiết đặc điểm phân bố, số lượng, chất lượng tài nguyên nước cũng như khả năng lưu giữ và phát triển nguồn nước của đảo Nam Du, là một bước quan trọng trước khi tiến hành xây dựng hồ chứa nước phục vụ dân sinh, kinh tế.
Ông Lê Minh Công, Bí thư Đảng ủy xã Nam Du cho biết: Trong khi chưa xây dựng được hồ chứa nước ngọt, trước mắt, xã đề xuất huyện, tỉnh đầu tư và hỗ trợ phương tiện chuyển nước ngọt từ đất liền ra đảo Nam Du kịp thời để giải quyết tạm thời tình trạng thiếu nước hiện nay.
Đồng tình với những đề xuất, kiến nghị của xã, huyện cũng đã kiến nghị tỉnh hỗ trợ tiền dầu cho những phương tiện chở nước sạch cung cấp cho các đảo ở hai xã Nam Du và An Sơn để người dân tại đây có nước sạch sinh hoạt với giá hợp lý.
Minh Trang monre.gov.vn
