Gia Lai là một tỉnh nằm trên 3 lưu vực sông Sê San, Srê Pôk và Ba có diện tích tự nhiên là 15.536,92 km2. Trong phạm vi tỉnh hiện nay có 54 công trình quan trắc tài nguyên nước dưới đất và 01 trạm quan trắc TNN mặt Ya Yun Hạ được Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia quản lý và vận hành.
– Đối với tài nguyên nước mặt: Tổng lượng mưa năm bình quân từ 1.750 – 2.500mm, trong đó lượng mưa mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10) chiếm khoảng 75% tổng lượng mưa cả năm; mùa khô (từ tháng 11 – 4 năm sau) lượng mưa chiếm 25% tổng lượng mưa năm. Tổng lượng dòng chảy trung bình toàn tỉnh khoảng 23 tỉ m3/năm, phân bố trên các hệ thống sông lớn.
– Đối với tài nguyên nước dưới đất: trong tỉnh được phân chia thành 4 tầng chứa nước chính, bao gồm: Tầng chứa nước lỗ hổng bồi tích hiện đại (Q), tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pleistocen giữa β(qp), tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pliocen-Pleistocen dưới β(n2-qp) và Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng vỉa các thành tạo đầm hồ trầm tích Neogen (n). Theo báo cáo thuộc dự án “Biên hội – thành lập bản đồ tài nguyên nước dưới đất tỷ lệ 1:200.000 cho các tỉnh trên toàn quốc”, tổng tài nguyên nước dự báo cho các tầng chứa nước như sau: Tầng chứa nước (Q) là 654.795 m3/ngày, tầng chứa nước (βqp) là 229.944 m3/ngày, tầng chứa nước β(n2-qp) là 5.373.122 m3/ngày, tầng chứa nước (n) là 91.165 m3/ngày.
1. Tài nguyên nước mặt
Trong tháng 12 năm 2023, mực nước trung bình trên sông Ya Yun so với tháng trước có xu thế giảm. Lưu lượng nước có xu thế giảm 11,6% so với tháng trước. Tổng lượng nước đến trạm YaYun khoảng 77,4 triệu m3. Chất lượng nước sông Ya Yun tại trạm Ya Yun Hạ có thể dụng cho mục đích cấp nước sinh hoạt nhưng cần các biện pháp xử lý phù hợp
2. Tài nguyên nước dưới đất
Trong tháng 12 mực nước dưới đất trung bình so với tháng trước có xu thế hạ tại tầng chứa nước q; β(qp); β(n2-qp). Chất lượng nước có xu thế ít biến đổi, đa số các chỉ tiêu đều nằm trong GTGH (QCVN09:2023/BTNMT), trừ Mn, F và amoni.
Dự báo mực nước dưới đất tháng 01 năm 2024 so với mực nước thực đo tháng 12 năm 2023 có xu thế hạ tại tầng chứa nước q; β(qp); β(n2-qp); n.
Trong khu vực tỉnh Gia Lai thời điểm hiện tại có 1 công trình có độ sâu mực nước trung bình tháng vượt 50% so với mực nước hạ thấp cho phép. Nước trong tỉnh thuộc loại nước nhạt; một số nơi có hàm lượng Mn, F, amoni và Tổng coliform vượt GTGH.
3. Đề xuất, kiến nghị
Đối với tài nguyên nước mặt: Tổng lượng nước tại trạm Ya Yun Hạ trong tháng 12 năm 2023 có xu hướng giảm so với tháng trước, đề nghị các cơ quan, ngành sử dụng nguồn nước mặt có kế hoạch, phương án tích trữ nguồn nước để phục vụ việc khai thác, sử dụng trong tháng tới. Chất lượng nguồn nước mặt tại trạm Ya Yun Hạ giảm so với tháng trước, có thể sử dụng cho mục đích cấp nước sinh hoạt nhưng cần các biện pháp xử lý phù hợp, đề nghị tiếp tục theo dõi và có phương án để duy trì chất lượng nguồn nước luôn được tốt.
Đối với tài nguyên nước dưới đất: Đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước ở trung ương, địa phương và các tổ chức, cá nhân có khai thác sử dụng nguồn nước dưới đất tiếp tục theo dõi và có các biện pháp, kế hoạch khai thác phù hợp đối với các khu vực có độ sâu mực nước vượt ngưỡng cho phép đặc biệt là tại các khu vực xã Ialy, huyện Chư Pah . Trong mùa mưa năm 2023, nhìn chung mực nước và chất lượng nước trong các tầng chứa nước thuộc tỉnh Gia Lai đều tốt. Tuy nhiên có một số công trình có hàm lượng Mn, F, amoni và Tổng Coliform vượt quá GTGH so với QCVN 09:2023/BTNMT, đề nghị các cơ quan đưa ra cảnh báo cho người dân và tiếp tục theo dõi thêm.
Xem chi tiết tại đây.
