Gia Lai là một tỉnh nằm trên 3 lưu vực sông Sê San, Srê Pôk và Ba có diện tích tự nhiên là 15.536,92 km2.
Trong phạm vi tỉnh hiện nay có 54 công trình quan trắc tài nguyên nước dưới đất và 01 trạm quan trắc TNN mặt Ya Yun Hạ được Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia quản lý và vận hành.
– Đối với tài nguyên nước mặt: Tổng lượng mưa năm bình quân từ 1.750 – 2.500mm, trong đó lượng mưa mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10) chiếm khoảng 75% tổng lượng mưa cả năm; mùa khô (từ tháng 11 – 4 năm sau) lượng mưa chiếm 25% tổng lượng mưa năm. Tổng lượng dòng chảy trung bình toàn tỉnh khoảng 23 tỉ m3/năm, phân bố trên các hệ thống sông lớn.
– Đối với tài nguyên nước dưới đất: trong tỉnh được phân chia thành 4 tầng chứa nước chính, bao gồm: Tầng chứa nước lỗ hổng bồi tích hiện đại (Q), tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pleistocen giữa β(qp), tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pliocen-Pleistocen dưới β(n2-qp) và Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng vỉa các thành tạo đầm hồ trầm tích Neogen (n). Theo báo cáo thuộc dự án “Biên hội – thành lập bản đồ tài nguyên nước dưới đất tỷ lệ 1:200.000 cho các tỉnh trên toàn quốc”, tổng tài nguyên nước dự báo cho các tầng chứa nước như sau: Tầng chứa nước (Q) là 654.795 m3/ngày, tầng chứa nước (βqp) là 229.944 m3/ngày, tầng chứa nước β(n2-qp) là 5.373.122 m3/ngày, tầng chứa nước (n) là 91.165 m3/ngày.
- Tài nguyên nước mặt
Mực nước trung bình tháng 12 năm 2022 trên sông Yayun tại trạm Ya Yun Hạ là 20835cm, tăng 4cm so với tháng trước, giảm 18cm so với tháng cùng kỳ năm trước và tăng 3cm so với tháng 12 trung bình nhiều năm. Giá trị mực nước lớn nhất là 20875cm (ngày 9/12/2022), giá trị mực nước nhỏ nhất là 20788cm (ngày 17/12/2022).
Trong tháng 12 năm 2022, tại trạm YaYun Hạ có lưu lượng nước trung bình tháng là 28,4m3/s, tăng 1,2m3/s so với tháng trước, giảm 7,2m3/s so với tháng cùng kỳ năm trước.
Trong tháng 12 năm 2022, tổng lượng nước trên sông YaYun chảy qua mặt cắt ngang tại trạm Ya Yun Hạ khoảng 76 triệu m3, tăng khoảng 5,5 triệu m3 so với tháng trước.
Kết quả phân tích chất lượng nước sông và kết quả tính toán chất lượng nước sông theo chỉ số WQI cho thấy chất lượng nước sông Ba Ya Yun có thể dụng tốt cho mục đích cấp nước sinh hoạt.
- Tài nguyên nước dưới đất
Thông báo tài nguyên nước dưới đất
Tầng chứa nước lỗ hổng bồi tích hiện đại (Q)
Trong phạm vi tỉnh, mực nước trung bình tháng 12 có xu thế hạ so với tháng 11. Giá trị hạ thấp nhất là 0,76m tại xã Ia O, huyện Ia Grai (LK4Tm1) và dâng cao nhất là 0,62m tại Tân An, huyện Đăk Pơ (LK15T).
Mực nước trung bình tháng nông nhất là -1,36m tại Hà Tam, huyện Đăk Pơ (LK14T) và sâu nhất là -9,85m tại xã Chư Rcam, huyện Krông Pa (LK36aT).
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pleistocen giữa β(qp)
Trong phạm vi tỉnh, mực nước trung bình tháng 12 có xu thế hạ so với tháng 11. Giá trị hạ thấp nhất là 1,99m tại xã Chư Hrông, TP.Pleiku (LK167T).
Mực nước trung bình tháng nông nhất là -0,70m tại xã Biển Hồ, TP.Pleiku (LK159T) và sâu nhất là -20,19m tại xã Chư Hrông, TP.Pleiku (LK167T).
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pliocen-Pleistocen dưới β(n2-qp)
Trong phạm vi tỉnh, mực nước trung bình tháng 12 có xu thế hạ so với tháng 11. Giá trị hạ thấp nhất là 2,20m tại TT.Chư Ty, huyện Đức Cơ (LK165T).
Mực nước trung bình tháng nông nhất là -0,63m tại xã Ia Hrú, huyện Chư Sê (LK169T) và sâu nhất là -26,01m tại TT.Chư Ty, huyện Đức Cơ (LK165T).
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng vỉa các thành tạo đầm hồ trầm tích Neogen (n)
Trong phạm vi tỉnh, mực nước trung bình tháng 12 có xu thế hạ so với tháng 11. Giá trị hạ thấp nhất là 0,81m tại xã Ialy, huyện Chư Pah (LK62T) và một công trình có mực nước dâng là 0,21m tại xã Ia RSươn, huyện Krông Pa (LK31T).
Mực nước trung bình tháng nông nhất là -1,33m tại xã Ialy, huyện Chư Pah (LK59T) và sâu nhất là -16,68m tại xã Ialy, huyện Chư Pah (LK62T).
Dự báo tài nguyên nước dưới đất
Tầng chứa nước lỗ hổng bồi tích hiện đại (Q): Trong tháng 1 và tháng 2 năm 2023 mực nước có xu hướng hạ.
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pleistocen giữa β(qp): Trong tháng 1 và tháng 2 năm 2023 mực nước có xu hướng hạ.
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pliocen-Pleistocen dưới β(n2-qp): Trong tháng 1 và tháng 2 năm 2023 mực nước có xu hướng hạ.
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng vỉa các thành tạo đầm hồ trầm tích Neogen (n): Trong tháng 1 và tháng 2 năm 2023 mực nước có xu hướng hạ.
Cảnh báo tài nguyên nước dưới đất
Theo Nghị định 167/2018/NĐ-CP về Quy định việc hạn chế khai thác nước dưới đất, trong tỉnh thời điểm hiện tại có thời điểm hiện tại có 2 công trình có độ sâu mực nước cần phải cảnh báo lỗ khoan LK165T tại huyện Đức Cơ và lỗ khoan LK62T tại huyện Chư Pah. Các đơn vị khai thác nước dưới đất cần chú ý chế độ khai thác quanh khu vực này.
4. Đề xuất, kiến nghị
Trong tháng 12 năm 2022, tổng lượng nước tại trạm Ya Yun Hạ có xu hướng tăng nhưng không nhiều so với tháng trước, đề nghị các cơ quan, ngành sử dụng nguồn nước mặt có kế hoạch, phương án tích trữ nguồn nước để phục vụ việc khai thác, sử dụng trong tháng tới. Chất lượng nguồn nước mặt tại trạm Ya Yun Hạ duy trì tốt, không thay đổi so với tháng trước và sử dụng tốt cho mục đích cấp nước sinh hoạt, cần theo dõi và duy trì để nguồn nước luôn được tốt.
Đối với tài nguyên nước dưới đất
Theo Nghị định 167/2018/NĐ-CP về Quy định việc hạn chế khai thác nước dưới đất, trong tỉnh Gia Lai thời điểm hiện tại có công trình LK165T và LK62T có độ sâu mực nước cần phải cảnh báo. Vì vậy, để đảm bảo khai thác ổn định, cần theo dõi chặt chẽ các diễn biến mực nước dưới đất các tầng chứa nước tại địa phương và trong các bản tin dự báo tiếp theo để phục vụ quản lý, khai thác hiệu quả nguồn nước dưới đất.
Xem chi tiết tại đây.
