Lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn là một trong những lưu vực sông lớn ở Việt Nam, bao gồm 2 tỉnh Quảng Nam và Đà Nẵng với tổng diện tích lưu vực là 10.035 km2. Lượng mưa hàng năm trên lưu vực sông từ 2.000 – 4.000mm và được phân bố như sau: từ 3.000 – 4.000mm ở vùng núi cao như Trà My, Tiên Phước; từ 2.500 – 3.000mm ở vùng núi trung bình như Khâm Đức, Nông Sơn, Quế Sơn; từ 2.000 – 2.500mm ở vùng núi thấp và đồng bằng ven biển: Tây Giang, Đông Giang, Ba Na, Hội Khách, Ái Nghĩa, Giao Thuỷ, Hội An, Đà Nẵng.
– Về tài nguyên nước mặt: hiện nay trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn có 02 trạm thủy văn, 01 trạm tài nguyên nước. Tổng lượng dòng chảy mặt hệ thống sông Thu Bồn vào khoảng 24 tỷ m3, tương ứng với Q0 =760m3/s và M0 = 73,4l/s.km2. Mùa lũ từ tháng X – XII (3 tháng), có lượng dòng chảy chiếm khoảng 64,8% Wnăm.
– Đối với tài nguyên nước dưới đất, hiện nay lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn có 27 công trình quan trắc tài nguyên nước dưới đất được Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia xây dựng và đưa vào vận hành. Lưu vực sông bao gồm 2 tầng chứa nước chính là tầng chứa nước Holocene (qh) và tầng chứa nước Pleistocene (qp). Theo báo cáo thuộc dự án “Biên hội – thành lập bản đồ tài nguyên nước dưới đất tỷ lệ 1:200.000 cho các tỉnh trên toàn quốc”, tổng tài nguyên nước dự báo cho các tầng chứa nước: tầng chứa nước qh 800.703 m3/ngày, tầng chứa nước qp 201.618 m3/ngày.
- Tài nguyên nước mặt
Trạm Phú Ninh (tọa độ địa lý: 13o42’ vĩ độ Bắc, 108o10’ kinh độ Đông) nằm trên bờ phải sông Yên Thuận, thuộc thôn I, xã Tam Sơn huyện Núi Thành tỉnh Quảng Nam; thuộc lưu vực sông Tam Kỳ, diện tích lưu vực khống chế là 120 km2; được quan trắc từ tháng 4 năm 2011.
Tổng lượng nước: Mực nước trung bình tháng 2 năm 2023 trên sông Yên Thuận tại trạm Phú Ninh là 3160cm, giảm 19cm so với tháng trước, giảm 16cm so với tháng cùng kỳ năm trước và giảm 6cm so với tháng 2 trung bình nhiều năm. Giá trị mực nước lớn nhất là 3186cm (ngày 17/2/2023), giá trị mực nước nhỏ nhất là 3150cm (ngày 15/2/2023).
Chất lượng nước: Kết quả phân tích chất lượng nước sông và kết quả tính toán chất lượng nước sông theo chỉ số WQI cũng cho thấy chất lượng nước sông Yên Thuận có thể sử dụng tốt cho mục đích cấp nước sinh hoạt.
Cảnh báo tài nguyên nước mặt: Mực nước trung bình tháng 2 năm 2023 tại trạm Phú Ninh chưa vượt ngưỡng giới hạn mực nước cảnh báo lũ cấp 1 trên sông Yên Thuận.
- Tài nguyên nước dưới đất
2.1 Thông báo tình hình tài nguyên nước dưới đất
Tầng chứa nước Holocene (qh): Diễn biến mực nước dưới đất trung bình tháng 2 so với tháng 1 có xu thế dâng, có 6/15 công trình mực nước dâng, 6/15 công trình mực nước hạ và 3/15 công trình mực nước dâng hạ không đáng kể. Giá trị dâng cao nhất là 0,38m tại xã Tam Phú, TP.Tam Kỳ, Quảng Nam (QT16a-QD) và giá trị hạ thấp nhất là 0,33m tại Phường Phước Mỹ, quận Sơn Trà, TP.Đà Nẵng (QT1-QD).
Sơ đồ diễn biến mực nước 2 tầng qh
Tầng chứa nước Pleistocene (qp): Diễn biến mực nước dưới đất trung bình tháng 2 so với tháng 3 có xu thế dâng, có 3/7 công trình mực nước dâng, 3/7 công trình mực nước hạ và 1/7 công trình mực nước dâng hạ không đáng kể. Giá trị dâng cao nhất là 0,31m tại xã Bình Quý, huyện Thăng Bình, Quảng Nam (QT14-QD) và giá trị hạ thấp nhất là 0,39m tại xã Điện Phong, Tx.Điện Bàn, Quảng Nam (QT8b-QD).
2.2 Dự báo mực nước dưới đất
Tầng chứa nước Holocene (qh): Diễn biến mực nước dưới đất dự báo tháng 3 so với tháng 2 có xu thế hạ, có 14/15 công trình mực nước hạ, 1/15 công trình mực nước dâng hạ không đáng kể. Mực nước hạ từ 0,5 đến 1m tập trung ở xã Đại Hiệp, huyện Đại Lộc, Quảng Nam (QT5a-QD).
Tầng chứa nước Pleistocene (qp): Diễn biến mực nước dưới đất dự báo tháng 3 so với tháng 2 có xu thế hạ, có 7/7 công trình mực nước hạ. Mực nước hạ từ 0,2 đến 0,5m tập trung ở xã Tam Phú, TP.Tam Kỳ, Quảng Nam (QT11b-QD).
2.3 Cảnh báo mực nước dưới đất
Theo Nghị định 167/2018/NĐ-CP về Quy định việc hạn chế khai thác nước dưới đất, trong lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn thời điểm hiện tại chưa có công trình nào có độ sâu mực nước cần phải cảnh báo.
- Đề xuất, kiến nghị
Đối với tài nguyên nước mặt: Trong tháng 2 năm 2023, tổng lượng nước tại trạm Phú Ninh giảm khoảng 20 triệu m3 so với tháng trước, đề nghị các cơ quan, ngành sử dụng nguồn nước mặt cần có phương án chủ động tích trữ nguồn nước để phục vụ việc khai thác, sử dụng nước trong tháng tới. Chất lượng nguồn nước mặt tại trạm Phú Ninh vẫn duy trì ở mức rất tốt có thể sử dụng cho mục đích cấp nước sinh hoạt.
Đối với tài nguyên nước dưới đất: Theo Nghị định 167/2018/NĐ-CP về Quy định việc hạn chế khai thác nước dưới đất, trong lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn thời điểm hiện tại chưa có công trình nào có độ sâu mực nước cần phải cảnh báo; tuy nhiên cần tiếp tục theo dõi diễn biến mực nước để kịp thời có kế hoạch khai thác hợp lý.
Xem chi tiết tại đây.
