Phát triển hệ thống sử dụng nước đô thị cân bằng thích ứng với biến đổi khí hậu

Trong khuôn khổ Chương trình nghiên cứu trọng điểm về Khoa học và Công nghệ (CREST), ngày 7/11 tại Hà Nội, trường Đại học Tokyo (Nhật Bản) phối hợp Viện Khoa học và Kỹ thuật Môi trường, trường Đại học Xây dựng tổ chức Hội thảo chuyên đề “Phát triển hệ thống sử dụng nước đô thị cân bằng thích ứng với biến đổi khí hậu”.

Hội thảo giới thiệu các hoạt động nghiên cứu của dự án tại Việt Nam, thu thập các ý kiến đóng góp của nhiều chuyên gia và các bên có liên quan về vấn đề quản lý nước đô thị hiện tại và trong tương lai.
PGS.TS Trần Đức Hạ, Viện Khoa học và Kỹ thuật Môi trường, trường Đại học Xây dựng đánh giá: Việt Nam có nguồn tài nguyên nước mặt khá phong phú với 360 sông có chiều dài từ 10 km trở lên, 16 lưu vực sông trong đó 60% lượng nước của toàn quốc tập trung ở lưu vực sông Cửu Long. Tuy nhiên, phân bố nước của Việt Nam không đều theo không gian và thời gian, lượng nước sản sinh từ ngoài lãnh thổ chiếm 2/3 tổng lượng nước nên rất khó kiểm soát tài nguyên nước. Thêm vào đó, tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu và nước biển dâng và bàn tay con người đang làm cạn kiệt tài nguyên nước, suy thoái nguồn nước và ô nhiễm nước.
Nhà nước đã và đang tăng cường các thể chế trong quản lý tài nguyên nước, trọng điểm là Chiến lược quốc gia về tài nguyên nước đến năm 2020 và Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020. Tuy nhiên, PGS. TS. Trần Đức Hạ cho rằng, vấn đề quản lý tổng hợp tài nguyên nước cần được xem xét theo hướng tiếp cận kinh nghiệm của các nước trên thế giới, nghiên cứu vận dụng với điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của Việt Nam, từ đó tìm ra một mô hình phù hợp nhất. Dự án CREST là cơ hội để các nhà chính sách, quản lý và nhà khoa học Việt Nam học tập kinh nghiệm của Nhật Bản về quản lý tổng hợp các nguồn nước từ đó có hướng sử dụng hợp lý tài nguyên này.
GS Hiroaki Furumai, Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ Môi trường nước (Trường Đại học Tokyo), Trưởng dự án CREST đã nêu lên những quan ngại về vấn đề sử dụng bền vững nguồn nước đô thị. Hiện nay, nhu cầu được cung cấp nước sạch, an toàn và bền vững của người dân tại các thành phố lớn có đông dân cư ở Châu Á đang ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, nguồn nước tại những khu vực này đang bị tác động bởi những nguyên nhân từ biến đổi khí hậu, dân số tăng nhanh… làm gia tăng tình trạng địa phương hóa các nguồn nước và gây khó khăn trong việc giữ nguồn cấp nước ổn định.
Theo GS. Hiroaki Furumai, nhằm đảm bảo nguồn cung cấp nước đô thị bền vững, cần phải tính đến các nguồn thích hợp khác như: Nguồn nước mưa, nước bề mặt và nước thải qua xử lý. Những nguồn nước này sẽ được sử dụng thích hợp cho những nhu cầu khác nhau của con người như phục vụ ngành nông nghiệp, công nghiệp, vệ sinh môi trường… Tại Nhật Bản, nhiều công trình đã xây dựng hệ thống thu giữ và bể chứa nước mưa để sử dụng như Sân vận động thể thao Tokyo, xây dựng năm 1988 có bể chứa nước mưa dung tích 3.000 mét khối; Sàn đấu vật cổ truyền – Sumo, xây dựng năm 1984 có bể chứa nước mưa dung tích 1.000 mét khối.
Dự án CREST do Cơ quan Khoa học và Công nghệ Nhật Bản tài trợ trong giai đoạn 2009 – 2014, nhằm làm sáng tỏ các vấn đề quản lý nước hiện tại và trong tương lai của thành phố Hà Nội; đề xuất các chiến lược thích ứng với những thay đổi trong tương lai do sự phát triển kinh tế – xã hội và biến đổi khí hậu gây ra. Dự án CREST cũng giúp trao đổi về học thuật; nâng cao năng lực cho các nghiên cứu viên và sinh viên sau đại học của Việt Nam; chuyển giao công nghệ và kiến thức thông qua các hoạt động chung.

 (Theo Monre.gov.vn)