Ngày 02/7/2018 tại Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia đã diễn ra Hội thảo giới thiệu công cụ giám sát và phân bổ nguồn nước liên tỉnh liên quốc gia ở Việt Nam. Tham dự Hội thảo có các chuyên gia đến từ SERVIR Mekong và các đại diện đến từ NAWAPI.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Bùi Du Dương – Trưởng ban Quan trắc và giám sát tài nguyên nước cho rằng, nguồn nước sẵn có ở Việt Nam tập trung chủ yếu trong các lưu vực sông xuyên biên giới. Việc quản lý bền vững nguồn tài nguyên này có ý nghĩa trực tiếp trong tăng trưởng kinh tế và cung cấp các dịch vụ hệ sinh thái. Nông nghiệp chiếm gần 80% lượng nước mặt sử dụng. Phát triển kinh tế nhanh chóng mang lại những thay đổi trong sử dụng đất, đô thị hoá ngày càng gia tăng, phát triển cơ sở hạ tầng, biến đổi khí hậu, đang gia tăng nhu cầu nước. Gia tăng nhu cầu về nước từ các lĩnh vực khác nhau, sự khan hiếm nước ngày càng tăng và biến đổi khí hậu đã đòi hỏi các chiến lược phân bổ nguồn nước cần được tối ưu hóa. Phân bổ tài nguyên nước giữa và trong các lĩnh vực khác nhau và cho các mục đích sử dụng khác nhau, là một trong những thách thức lớn nhất đối với các nhà lập kế hoạch quản lý tài nguyên nước. Vấn đề phức tạp được tăng thêm khi xem xét các hệ sinh thái nước – thực phẩm phụ thuộc lẫn nhau. Các công cụ và phương pháp tiếp cận để sẵn sàng sử dụng và cân bằng sử dụng nguồn nước cũng như các kịch bản trong tương lai là cần thiết để hỗ trợ ra quyết định về các chính sách, chiến lược và quy hoạch phù hợp để quản lý tài nguyên nước bền vững.
Các mô hình tài nguyên nước được sử dụng cho mục đích lập kế hoạch để đánh giá tác động của các quyết định, chính sách và kịch bản khác nhau đến các thành phần quản lý nước bao gồm khả năng cung cấp nước, phân bổ, phục hồi sinh thái, hệ thống quản lý phức tạp. Tuy nhiên, sự phức tạp kỹ thuật liên quan đến việc áp dụng các mô hình này phần lớn được áp dụng cho các các cá nhân có kiến thức nhất định trong lĩnh vực quản lý nước, các chuyên gia trong lĩnh vực quy hoạch tài nguyên nước. Một số mô hình này hạn chế tính khả năng sử dụng cho mục đích lập kế hoạch do chi phí bản quyền phần mềm. Thời đại của nền tảng đám mây mở ra những con đường mới cho các chuyên gia nước để tạo ra một kịch bản đơn giản đánh giá liên kết các nền tảng với các hệ thống nhúng trong các máy chủ web cung cấp khả năng truy cập và sử dụng dễ dàng. Ngoài ra, giao diện web có thể được tùy chỉnh cho phù hợp với nhu cầu của các bên liên quan khác nhau trong khu vực được mô hình hoá để truy cập thông tin liên quan về độ phức tạp khác nhau. VACI2019, một sáng kiến hợp tác quốc tế về nước tại NAWAPI, Bộ Tài nguyên và Môi trường, tổ chức hội thảo nhằm tìm hiểu nhu cầu về một công cụ đánh giá và đánh giá nước tích hợp tiềm năng ở Việt Nam.
Phát biểu tại Hội thảo, bà Nguyễn Hạnh Quyên – chuyên gia của SERVIR Mekong đã giới thiệu về SERVIR Mekong. Dự án SERVIR-Mekong là một sáng kiến khu vực được hỗ trợ bởi USAID và NASA (Mỹ), đang được phát triển bởi Trung tâm chuẩn bị thiên tai châu Á (ADPC). . Kết quả cuộ Hội thảo này sẽ hỗ trợ các cơ quan chủ chốt liên quan đến quản lý tài nguyên nước để tìm hiểu và thiết lập các kịch bản trong quy hoạch tài nguyên nước. Hội thảo cũng sẽ thảo luận về các công cụ hiện đang được sử dụng để đánh giá việc phân bổ nguồn nước ở Việt Nam và nhu cầu lập kế hoạch phân bổ nguồn nước dựa trên nền tảng web trong các lưu vực thí điểm chính. Các nghiên cứu điển hình về các công cụ mô hình hiện có tại các lưu vực sông Việt Nam, các nghiên cứu mô hình hợp tác và một công cụ nguyên mẫu từ SERVIR-Mekong đề xuất cho các chiến lược phân bổ nước sẽ được giới thiệu.
Ông Karthi Matheswaran – chuyên gia đến từ SERVIR Mekong đã giới thiệu việc sử dụng nền tảng mô hình WEAP trong việc phân bổ nguồn nước tại sông Cả – Việt Nam, đây là một mô hình WebGIS, chạy trên nền web với cách sử dụng dễ dàng, kết quả được thể hiện trực quan, hỗ trợ việc quy hoạch và phân bổ nguồn nước tại lưu vực sông này.
Hội thảo cũng đã thảo luận về các vấn đề liên quan đến quy hoạch, phân bổ nguồn nước tại các lưu vực sông liên tỉnh, liên quốc gia tại Việt Nam. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và nhu cầu sử dụng nước đang tăng cao như hiện nay, việc quy hoạch nguồn nước là một vấn đề hết sức quan trọng và cấp bách đảm bảo sử dụng nguồn nước bền vững
Một số hình ảnh tại Hội thảo:
(TTDLTNN)
