Sáng ngày 30/08/2021 tại trụ sở Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia, Phó Tổng giám đốc Triệu Đức Huy đã chủ trì cuộc họp trực tuyến thống nhất nội dung cần hoàn thiện bổ sung Báo cáo kết quả Đề án “Bảo vệ nước dưới đất ở các đô thị lớn” – Đô thị Bắc Ninh. Tham dự cuộc họp có các đại diện Lãnh đạo Ban Điều tra tài nguyên nước, Ban Kế hoạch – Tài chính, Ban Quan trắc giám sát tài nguyên nước, Ban Khoa học công nghệ và Hợp tác quốc tế và Trung tâm Chất lượng và Bảo vệ tài nguyên nước.
Báo cáo tại cuộc họp, Đại diện cho tổ hội đồng thẩm định ông Phạm Bá Quyền cho biết, hiện nay tổ đã tổng hợp nội dung ý kiến của các thành viên và gửi biên bản thẩm định rất chi tiết và cụ thể cho Trung tâm Chất lượng và Bảo vệ tài nguyên nước. Sau đây là nội tóm tắt nội dung chính cần chỉnh sửa:
Mở đầu: Rà soát, biên tập viết ngắn gọn lại cho mạch lạc, thể hiện các vấn đề cần phải bảo vệ tài nguyên nước dưới đất và sự cần thiết phải thực hiện đề án trên phạm vi nghiên cứu đô thị Bắc Ninh.
Phương pháp và khối lượng đã thực hiện: Các nội dung công tác trong Chương 2 cần bổ sung mục đích, phương pháp, nguyên tắc thực hiện đối với các dạng công tác thực địa như: Điều tra khảo sát, địa vật lý, khoan, bơm hút nước thí nghiệm, trắc địa. Kết quả kiểm tra, đánh giá của Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia, đơn vị thực hiện và Chủ nhiệm đề án.
Tài nguyên nước dưới đất, hiện trạng khai thác, sử dụng và các vấn đề cần bảo vệ
Tài nguyên nước dưới đất
Cấu trúc các tầng chứa nước cần bảo vệ: Đề nghị rà soát lại diện phân bố các tầng chứa nước, phân vùng đẳng chiều dày các tầng chứa nước, lớp thấm nước yếu. Bổ sung làm rõ phạm vi, mức độ quan hệ thủy lực giữa nước dưới đất với nước mặt và giữa các tầng chứa nước với nhau. Tầng chứa nước t3 là đối tượng nghiên cứu chính của đề án cần bảo vệ, tuy nhiên các số liệu phân tích đặc điểm tầng chứa nước này khá nghèo nàn.
Trữ lượng nước dưới đất: Rà soát, tính toán lại trữ lượng nước dưới đất theo kết quả rà soát diện phân bố và phân vùng đẳng bề dày các tầng chứa nước.
Hiện trạng khai thác sử dụng và các nguồn có nguy cơ gây ô nhiễm nước dưới đất:
Rà soát lại số liệu hiện trạng khai thác nước dưới đất.
Phân vùng cạn kiệt nước dưới đất: Về căn cứ phân vùng cạn kiệt, đề nghị báo cáo xem lại căn cứ “Khu vực có mực nước động trong giếng khai thác vượt quá mực nước động cho phép (không quá 30 m) liên tục từ 03 tháng trở lên thì khoanh vùng cạn kiệt nước dưới đất” – cách diễn giải này không đúng với quy định tại điểm a khoản 3 Điều 7 Nghị định 167/2018/NĐ-CP.
Hiện trạng và phân loại các nguồn thải: báo cáo đã tổng hợp tương đối đầy đủ hiện trạng các nguồn thải gồm bãi chôn lấp chất thải, bãi rác, nghĩa trang và các nguồn nước thải. Tuy nhiên, số liệu đề nghị xem lại.
Hiện trạng ô nhiễm, nhiễm mặn nước dưới đất: Báo cáo đã trình bày tương đối đầy đủ về hiện trạng ô nhiễm, nhiễm mặn nước dưới đất tại vùng nghiên cứu, tuy nhiên về mức độ ô nhiễm chưa được báo cáo thể hiện. Đề nghị bổ sung.
Phân vùng nguy cơ ô nhiễm, nhiễm mặn: Về tiêu chí phân vùng: cách phân loại các vùng có nguy cơ ô nhiễm cao chưa thật sự thuyết phục.
Các giải pháp kỹ thuật bảo vệ nước dưới đất
Khoanh định vùng hạn chế khai thác nước dưới đất: Đề nghị làm rõ thông tin UBND tỉnh Bắc Ninh đã ban hành quyết định phân vùng hạn chế khai thác nước dưới đất trên địa bàn tỉnh. Rà soát, phân tích những kết quả khoanh định vùng hạn chế khai thác của tỉnh so với kết quả mới của đề án đô thị Bắc Ninh. Nếu có số liệu mới chứng minh được cần phải điều chỉnh các vùng hạn chế khai thác nước dưới đất thì phân tích, xác định và khoanh vùng và kiến nghị cơ quan quản lý điều chỉnh. Nếu không có số liệu mới cập nhật, bổ sung thì không khoanh vùng hạn chế khai thác nước dưới đất trong phạm vi đề án đô thị. Bởi nếu thực hiện nội dung này sẽ chồng chéo về nội dung thực hiện, gây lãng phí ngân sách nhà nước.
Phương án khai thác sử dụng tài nguyên nước dưới đất: Cần xem xét lại số liệu khai thác sử dụng nước dưới đất, theo số liệu trong báo cáo tại các bảng 4.5, 4.6 và 4.7. Xem xét, nguồn nước dưới đất tại Bắc Ninh có bị ô nhiễm kim loại nặng không? Vì tỉnh Bắc Ninh rất phát triển về công nghiệp, nếu có cần bổ sung đánh giá và khoanh vùng ô nhiễm. Đối với các phương án khai thác cần xem xét, luận chứng và làm rõ.
Phương án hồi phục trữ lượng, chất lượng nước dưới đất: Về vấn đề nhận định vùng có nguy cơ cạn kiệt: xem xét lại thông tin sử dụng để đưa vào vẽ đường mực nước, làm cơ sở cho việc nhận định, khoanh vùng nguy cơ cạn kiệt.
Khoanh vùng bảo vệ miền cấp cho các tầng chứa nước: Rà soát lại diện phân bố của các tầng chứa nước lộ trên mặt. Về nội dung bảo vệ miền cấp cho các tầng chứa nước từ các đoạn sông có quan hệ thủy lực cần xác định rõ những đoạn sông nào cung cấp cho nước dưới đất, mức độ quan hệ thủy lực để có giải pháp bảo vệ miền cấp cho nước dưới đất từ nước sông. Các biện pháp bảo vệ miền cấp cần rà soát lại đảm bảo tính khả thi để áp dụng thực tế.
Khoanh vùng bảo hộ vệ sinh cho các công trình lấy nước sinh hoạt: rà soát lại nội dung này theo các quy định tại Thông tư số 24/2016/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định việc xác định và công bố vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt.
Thiết kế mạng quan trắc, giám sát tài nguyên nước dưới đất: Về thiết kế mạng quan trắc giám sát mặn: do ranh giới mặn chỉ một khoảnh nhỏ nằm trong đô thị nên khi thiết kế nên xem xét diện rộng hơn ở ngoài phạm vi đô thị, kết hợp với đường hạ thấp mực nước để lựa chọn vị trí phù hợp.
Kết luận và kiến nghị:
Cần nêu ngắn gọn các kết quả đạt được theo mục tiêu của đề án. Cập nhật kết quả sau khi rà soát, tính toán các nội dung theo góp ý của đề án.
Phát biểu tại cuộc họp, Nguyễn Minh Lân – Giám đốc Trung tâm Chất lượng và Bảo vệ tài nguyên nước cho biết, Trung tâm đã nhận được biên bản thẩm định của ban chuyên môn. Trung tâm hoàn toàn nhất trí tiếp thu các góp ý, trên cơ sở đấy thì sẽ tiếp tục rà soát, chỉnh sửa sản phẩm.
Kết thúc cuộc họp, Phó Tổng giám đốc Triệu Đức Huy rất cảm ơn hội đồng thẩm định và mong muốn Trung tâm Chất lượng và Bảo vệ tài nguyên nước tiếp tục sửa chữa hoàn thiện hồ sơ sản phẩm sớm để trình hội đồng đúng thời gian.
