Hành trình gian khổ hồi sinh những vùng đất chết

Cuộc sống của người cán bộ điều tra nước nay đây, mai đó, mỗi năm thời gian được ở cùng gia đình chẳng được bao nhiêu. Vợ con ốm đau cũng không có thời gian ở nhà chăm sóc. Anh Đoàn Công Nga kể, năm 2006, khi anh đang thi công tìm nguồn nước ở Đồng Văn (Hà Giang) thì nhận được điện thoại của vợ thông báo sắp lên bàn đẻ. Lúc đó là giữa trưa, không còn xe nên đến hôm sau mới về được. Cũng may mà có anh em họ hàng trông giúp đứa con đầu lòng mới 1 tuổi và chia nhau chăm sóc vợ anh. Xuống xe là anh lao ngay đến bệnh viện để nhìn mặt con. “Thậm chí có thời điểm khó khăn hết sức, 2 con nhỏ mới được 2 – 3 tuổi, vợ tôi bị ốm nặng, mà tôi không về được nên phải nhờ người nhà đưa 3 mẹ con về quê ngoại ở Hà Tĩnh để chăm sóc. Anh em cũng động viên nhiều, những chuyện như thế, người “phu vàng trắng” như chúng tôi đều phải trải qua cả”, anh Nga cho biết.

Khó khăn, vất vả và hi sinh, nhưng chỉ cần tìm thấy một tia nước trong núi đá hay dưới lòng đất thì mọi gian khổ đều tiêu tan. “Hạnh phúc nhất có lẽ là khi chúng tôi tìm ra nguồn nước tại Mèo Vạc sau gần 10 năm tìm kiếm”, anh Nga cho biết.

Năm 2007, sau gần 10 năm với hàng chục mũi khoan, cuối cùng mũi khoan MV1 tại Pả Vi (Mèo Vạc) đã tìm thấy nước với lượng nước bơm lên ổn định, có thể khai thác 314 m3 nước mỗi ngày, đảm bảo nước sinh hoạt cho bà con. Từ trước đến nay, người dân Mèo Vạc chủ yếu sống dựa vào nguồn nước mưa, việc tìm ra nguồn nước ở núi đá vôi tưởng chừng là chuyện trong mơ.”Hôm đó, người dân bản mừng khôn xiết, ùa đến hứng nước uống và tắm luôn tại chỗ khoan.Anh em trong trung tâm thì nghẹn ngào không nói nên lời, niềm vui quá đỗi to lớn”, anh Nga vẫn không giấu nổi xúc động kể.

Đồng chí chủ tịch huyện Nguyễn Văn Tuệ khi nhìn thấy đã phải thốt lên: “Có nước rồi, đồng bào yên tâm bám đất, bám làng, bám biên cương Tổ quốc”. Cũng ngay sau đó, nguyên Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng đi công tác qua cũng đến uống thử nước giếng khoan. “Tôi vẫn nhớ như in, nguyên Phó Thủ tướng rưng rưng giữ những giọt nước trong tay nói, đồng bào uống được thì tôi cũng uống được, đây là “vàng trắng” cực quý hiếm. Anh em khi đó nhìn nhau rưng rưng”, anh Triệu Đức Huy kể.

Năm đó, sự kiện tìm thấy nguồn nước dưới đất ở Mèo Vạc là một trong 10 sự kiện tiêu biểu của Bộ TNMT.

Đến nay Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia đã thực hiện 8 dự án điều tra, đánh giá tài nguyên nước dưới đất trên 1.000 km2 phân theo 16 khu vực trên toàn tỉnh Hà Giang, tìm ra khoảng 85 lỗ khoan có nước với nhiều lỗ khoan có lưu lượng nước cao, thu được kết quả tổng trữ lượng nước gần 1,7 triệu m3/ngày đêm, có khả năng đáp ứng nhu cầu về nước cho gần 74 vạn người dân trong tỉnh. Cùng với đó, đã tìm ra nguồn nước ở nhiều vùng khan hiếm nước ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Cao Bằng, Thái Nguyên… Các cán bộ trung tâm đã điều tra, tìm kiếm nguồn nước tại các vùng đặc biệt khan hiếm nước, hải đảo xa xôi, vùng biên cương Tây Nam của Tổ quốc như đảo Cô Tô (Quảng Ninh), Đức Phổ (Quảng Ngãi), Ninh Thuận, Bình Thuận, vùng núi Trung Bộ và Tây Nguyên…

Cần mẫn, kiên trì, những cán bộ điều tra nước vẫn hàng ngày âm thầm làm công việc của mình, góp phần không nhỏ giúp các địa phương giải quyết khó khăn về nước, phát triển kinh tế – xã hội bền vững.