Trong những năm qua, công ty thủy điện Buôn Kuốp (EVNHPC BUON KUOP) đã thiết kế, vận hành hệ thống trạm cảnh báo lũ từ xa qua sóng di động. Việc thiết lập trạm cảnh báo lũ từ xa qua sóng điện thoại di động là nhu cầu cấp thiết nhằm thông báo tình hình xả lũ, tình hình chạy máy xả lũ với thông tin chính xác, kịp thời.
Với đặc điểm vùng hạ du, các nhà máy thủy điện thuộc EVNHPC BUON KUOP là nơi tập trung dân cư đông, địa hình tương đối bằng phẳng và có nền địa chất yếu. Đây là vùng trồng cây công nghiệp và nông nghiệp của địa phương như: lúa, ngô, cà phê… Dòng sông uốn khúc đi qua địa bàn 8 xã thuộc 2 tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông. Chiều dài dòng sông khoảng 60km tính đến hồ thuỷ điện Buôn Kuốp. Mùa khô khi huy động tổ máy có thể gây sạt lở bờ sông tại vị trí uốn khúc. Mùa mưa thường gây ngập lụt lớn. Do đó, tìm giải pháp cảnh báo lũ hợp lý, thiết thực là trăn trở của những kỹ sư thủy điện tại đây.
Trước đây tại khu vực đông dân cư, nhà máy lắp đặt các biển hiệu lệnh còi cảnh báo. Khi chạy máy hoặc xả lũ, dùng còi cảnh báo lắp tại đập tràn nhà máy để cảnh báo đến nhân dân trong vùng để nhân dân chủ động phòng tránh. Giải pháp này nhanh gọn, kịp thời, tuy nhiên, phạm vi thông báo hẹp, bán kính khoảng 5km. Bên cạnh đó, có thể dùng loa trang bị trên xe lưu động đi dọc dòng sông hạ lưu để yêu cầu người dân ra khỏi lòng sông đảm bảo an toàn. Giải pháp này tốn rất nhiều thời gian. Hơn nữa đường sá đi lại khó khăn cũng là trở ngại không nhỏ trong thực hiện giải pháp này.
Từ những hạn chế trên, các kỹ sư, công nhân EVNHPC BUON KUOP đã nghiên cứu, áp dụng công nghệ vào cảnh báo lũ. Theo đó, công ty đã từng bước thiết lập các trạm cảnh báo từ xa qua sóng di động để thông báo đến chính quyền và nhân dân trong vùng về tình hình chạy máy và điều tiết nước về vùng hạ du trong mùa khô cũng như trong mùa lũ. Đến nay, công ty đã thiết lập tổng cộng 16 trạm cảnh báo dọc theo bờ sông vùng hạ du các hồ chứa.
Hệ thống gồm thiết bị nhận cuộc gọi di động, mạch điều khiển, Amply, loa phóng thanh… Khi có cuộc gọi đến, mô đun điều khiển cho phép bắt máy, còi trên mạch điều khiển chính sẽ phát ra 5 tiếng bíp để thông báo cho đầu gọi biết tình trạng của mạch còn tốt. Kế đến, hệ thống bật âm kết nối ra loa phóng thanh để nhân viên vận hành đọc thông báo. Khi kết thúc thông báo, điều hành viên dập máy, hệ thống quay về lại trạng thái chờ.
Nhờ có hệ thống cảnh báo lũ từ xa nên người dân hai bên sông Krông Nô luôn nắm bắt được thông tin kịp thời về việc chạy máy thủy điện hoặc xả lũ để chủ động di dời tài sản, sẵn sàng ứng phó khi nước về.
(Tổng hợp: TT DLQH&ĐT TNN)
