Lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn là một trong những lưu vực sông lớn ở Việt Nam, bao gồm 5 tỉnh Kon Tum, Thừa Thiên Huế, Quảng Ngãi, Quảng Nam và Đà Nẵng với tổng diện tích lưu vực là 10.035 km2.
Mùa khô từ tháng 1 đến tháng 8, mùa mưa từ tháng 9 đến tháng 12. Tài nguyên nước mặt của lưu vực sông theo tài liệu tính toán tổng lượng mưa năm từ 2.000 – 4.000mm và được phân bố như sau: từ 3.000 – 4.000mm ở vùng núi cao như Trà My, Tiên Phước; từ 2.500 – 3.000mm ở vùng núi trung bình như Khâm Đức, Nông Sơn, Quế Sơn; từ 2.000 – 2.500mm ở vùng núi thấp và đồng bằng ven biển. Tổng lượng dòng chảy mặt hệ thống sông Thu Bồn vào khoảng 24 tỷ m3, tương ứng với Q0 =760m3/s và M0 = 73,4l/s.km2. Mùa lũ từ tháng X – XII (3 tháng), có lượng dòng chảy chiếm khoảng 64,8% Wnăm; Trong mùa lũ năm 2021, tổng lượng nước tại trạm Phú Ninh vào khoảng 490 triệu m3, giảm khoảng 30,2 triệu m3 so với mùa lũ năm trước. Tài nguyên nước dưới đất gồm 2 tầng chứa nước chính là tầng chứa nước Holocene (qh) và tầng chứa nước Pleistocene (qp). Tổng tài nguyên nước dự báo cho tầng chứa nước qh là 800.703 m3/ngày, tầng chứa nước qp là 201.618 m3/ngày.
1. Tài nguyên nước mặt
Trong mùa khô năm 2024, mực nước trung bình trên sông Yên Thuận tại trạm Phú Ninh giảm 02cm so với mùa khô năm trước. Lưu lượng nước có xu thế giảm khoảng 3,5% so với mùa khô năm trước. Tổng lượng nước đến tại trạm Phú Ninh khoảng 336,2 triệu m3. Chất lượng nước sông Yên Thuận có thể sử dụng tốt cho mục đích cấp nước sinh hoạt.
2. Tài nguyên nước dưới đất
Trong mùa khô năm 2024 mực nước dưới đất trung bình so với năm trước có xu thế hạ tại tầng chứa nước qh và qp. Chất lượng nước có xu thế ít biến đổi, nước trong tỉnh thuộc loại nước nhạt; một số nơi có hàm lượng TDS, amoni, coliform vượt GTGH (QCVN 09:2023/BTNMT).
Sơ đồ diễn biến mực nước mùa mưa năm 2024 so với cùng kỳ 1 năm trước
Dự báo mực nước dưới đất mùa mưa năm 2024 so với mực nước thực đo năm 2023 có xu thế dâng tại tầng chứa nước qh và qp.
Trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn thời điểm hiện tại không có công trình nào có độ sâu mực nước trung bình tháng vượt 50% giới hạn cho phép.
3. Đề xuất, kiến nghị
Đối với tài nguyên nước mặt: Trong mùa khô năm 2024, tổng lượng nước tại trạm Phú Ninh có xu hướng giảm 12,3 triệu m3 so với mùa khô năm trước, đề nghị các cơ quan, ngành sử dụng nguồn nước mặt có kế hoạch, phương án tích trữ nguồn nước hợp lý để phục vụ việc khai thác, sử dụng trong thời gian tới. Chất lượng nguồn nước mặt tại trạm Phú Ninh trong cả mùa khô đều rất tốt, có thể sử dụng cho mục đích cấp nước sinh hoạt.
Đối với tài nguyên nước dưới đất: Hiện tại, trên phạm vi lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn chưa có công trình thuộc diện phải cảnh báo, tuy nhiên để đảm bảo khai thác ổn định, cần theo dõi chặt chẽ diễn biến mực nước dưới đất trong các tầng chứa nước trên lưu vực và các bản tin dự báo tiếp theo để phục vụ quản lý, khai thác hiệu quả nguồn nước dưới đất.
Chất lượng tài nguyên nước dưới đất trên địa bàn tỉnh nhìn chung đều thấp hơn QCVN 09:2023/BTNMT; tuy nhiên cần tiếp tục theo dõi chất lượng nước tại một số khu vực đối với các chỉ tiêu hàm lượng TDS, amoni, coliform vượt GTGH (QCVN 09:2023/BTNMT).
Xem chi tiết tại đây:
