Gia Lai là một tỉnh nằm trên 3 lưu vực sông Sê San, Srê Pôk và Ba có diện tích tự nhiên là 15.536,92 km2. Trong phạm vi tỉnh hiện nay có 54 công trình quan trắc tài nguyên nước dưới đất và 01 trạm quan trắc TNN mặt Ya Yun Hạ được Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia quản lý và vận hành.
– Đối với tài nguyên nước mặt: Tổng lượng mưa năm bình quân từ 1.750 – 2.500mm, trong đó lượng mưa mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 10) chiếm khoảng 75% tổng lượng mưa cả năm; mùa khô (từ tháng 11 – 4 năm sau) lượng mưa chiếm 25% tổng lượng mưa năm. Tổng lượng dòng chảy trung bình toàn tỉnh khoảng 23 tỉ m3/năm, phân bố trên các hệ thống sông lớn.
– Đối với tài nguyên nước dưới đất: trong tỉnh được phân chia thành 4 tầng chứa nước chính, bao gồm: Tầng chứa nước lỗ hổng trong trầm tích Đệ tứ không phân chia (q), tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pleistocen giữa β(qp), tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pliocen-Pleistocen dưới β(n2-qp) và Tầng chứa nước khe nứt trong các đá trầm tích lục nguyên Neogen (n). Theo báo cáo thuộc dự án “Biên hội – thành lập bản đồ tài nguyên nước dưới đất tỷ lệ 1:200.000 cho các tỉnh trên toàn quốc”, tổng tài nguyên nước dự báo cho các tầng chứa nước như sau: Tầng chứa nước (q) là 654.795 m3/ngày, tầng chứa nước (βqp) là 229.944 m3/ngày, tầng chứa nước β(n2-qp) là 5.373.122 m3/ngày, tầng chứa nước (n) là 91.165 m3/ngày.
- Thông báo, cảnh báo tài nguyên nước mặt
Thông báo tài nguyên nước
Về số lượng nước Mực nước trung bình mùa mưa năm 2023 trên sông Ba Ya Yun tại trạm Ya Yun Hạ là 20862cm, tăng 14cm so với mùa mưa năm trước. Giá trị mực nước lớn nhất là 21129cm (ngày 9/10), giá trị mực nước nhỏ nhất là 20752cm (ngày 21/5).
Kết quả quan trắc chất lượng nước sông và kết quả tính toán chất lượng nước theo chỉ số WQI tại trạm Ya Yun Hạ cho thấy trong mùa mưa năm 2023 chất lượng nước sông Ba Ya Yun ở mức tốt, có thể đáp ứng mục đích cấp nước sinh hoạt. Riêng chỉ tháng 8 chất lượng nước bị giảm nhưng không đáng kể.
- Tài nguyên nước dưới đất
Thông báo tài nguyên nước dưới đất
Tầng chứa nước lỗ hổng trong trầm tích Đệ tứ không phân chia (q): Trong phạm vi tỉnh, mực nước trung bình mùa mưa năm 2023 có xu thế hạ so với cùng kỳ 1 năm trước. Giá trị hạ thấp nhất là 0,98m tại TT.Phú Thiện, huyện Phú Thiện (LK151T) và dâng cao nhất là 0,55m tại xã Ia RSươn, huyện Krông Pa (LK34T).
Sơ đồ diễn biến mực nước tầng q
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pleistocen giữa β(qp): Trong phạm vi tỉnh, mực nước trung bình mùa mưa năm 2023 không có xu thế rõ ràng so với cùng kỳ 1 năm trước. Giá trị hạ thấp nhất là 1,21m tại xã Chư Á, TP.Pleiku (CB1-I).
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pliocen-Pleistocen dưới β(n2-qp): Trong phạm vi tỉnh, mực nước trung bình mùa mưa năm 2023 có xu thế hạ so với cùng kỳ 1 năm trước. Giá trị hạ thấp nhất là 1,93m tại xã Hồ Nước, huyện Chư Sê (LK170T) và dâng cao nhất là 3,66m tại TT.Đắk Đoa, huyện Đắk Đoa (LK10T).
Tầng chứa nước khe nứt trong các đá trầm tích lục nguyên Neogen (n): Trong phạm vi tỉnh, mực nước trung bình mùa mưa năm 2023 có xu thế hạ so với cùng kỳ 1 năm trước. Giá trị hạ thấp nhất là 0,7m tại xã Ialy, huyện Chư Pah (LK62T) và dâng cao nhất là 1,8m tại xã Ia RSươn, huyện Krông Pa (LK31T).
Dự báo tài nguyên nước dưới đất
Tầng chứa nước lỗ hổng trong trầm tích Đệ tứ không phân chia (q): Mực nước trung bình các tháng mùa khô 11/2023-4/2024 nhìn chung có xu thế dâng so với cùng kỳ năm trước.
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pleistocen giữa β(qp): Mực nước trung bình các tháng mùa khô 11/2023-4/2024 nhìn chung có xu thế dâng so với cùng kỳ năm trước.
Tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pliocen-Pleistocen dưới β(n2-qp): Mực nước trung bình các tháng mùa khô 11/2023-4/2024 nhìn chung có xu thế dâng là chính so với cùng kỳ năm trước và có xu thế hạ tại huyện Đức Cơ.
Tầng chứa nước khe nứt trong các đá trầm tích lục nguyên Neogen (n): Mực nước trung bình các tháng mùa khô 11/2023-4/2024 nhìn chung có xu thế hạ so với cùng kỳ năm trước.
Cảnh báo tài nguyên nước dưới đất
Theo Nghị định 167/2018/NĐ-CP về Quy định việc hạn chế khai thác nước dưới đất, trong tỉnh thời điểm hiện tại có 2 công trình LK165T và LK62T có độ sâu mực nước cần phải cảnh báo. Các đơn vị khai thác nước dưới đất cần chú ý chế độ khai thác quanh khu vực này.
- Đề xuất, kiến nghị
Đối với tài nguyên nước mặt
Mùa mưa năm 2023, tổng lượng nước tại trạm Ya Yun Hạ có xu hướng tăng so với mùa mưa trước, đề nghị các cơ quan, ngành sử dụng nguồn nước mặt có kế hoạch, phương án tích trữ nguồn nước để phục vụ việc khai thác, sử dụng trong thời gian tới. Chất lượng nguồn nước mặt tại trạm Ya Yun Hạ cơ bản trong các tháng đều tốt, sử dụng được cho mục đích cấp nước sinh hoạt, cần theo dõi và duy trì để nguồn nước luôn được tốt.
Đối với tài nguyên nước dưới đất
Đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước ở trung ương, địa phương và các tổ chức, cá nhân có khai thác sử dụng nguồn nước dưới đất tiếp tục theo dõi và có các biện pháp, kế hoạch khai thác phù hợp đối với các khu vực có độ sâu mực nước vượt ngưỡng cho phép đặc biệt là tại các khu vực xã Ialy, huyện Chư Pah và TT. Chư Ty, huyện Đức Cơ .
Trong mùa khô năm 2023, nhìn chung mực nước và chất lượng nước trong các tầng chứa nước thuộc tỉnh Gia Lai đều tốt. Tuy nhiên có một số công trình có hàm lượng Mn, F, amoni, Tổng Coliform và phenol vượt quá GTGH so với QCVN 09:2023/BTNMT, đề nghị các cơ quan đưa ra cảnh báo cho người dân và tiếp tục theo dõi thêm.
Xem chi tiết tại đây:
