Gia Lai là một tỉnh nằm trên 3 lưu vực sông Sê San, Srê Pôk và Ba có diện tích tự nhiên là 15.536,92 km2. Trong phạm vi tỉnh hiện nay có 54 công trình quan trắc tài nguyên nước dưới đất và 01 trạm quan trắc TNN mặt Ya Yun Hạ được Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia quản lý và vận hành.
– Đối với tài nguyên nước mặt: Tổng lượng mưa năm bình quân từ 1.750 – 2.500mm, trong đó lượng mưa mùa mưa (từ Tháng 5 đến tháng 10) chiếm khoảng 75% tổng lượng mưa cả năm; mùa khô (từ tháng 11 – 4 năm sau) lượng mưa chiếm 25% tổng lượng mưa năm. Tổng lượng dòng chảy trung bình toàn tỉnh khoảng 23 tỉ m3/năm, phân bố trên các hệ thống sông lớn.
– Đối với tài nguyên nước dưới đất: trong tỉnh được phân chia thành 4 tầng chứa nước chính, bao gồm: Tầng chứa nước lỗ hổng trong trầm tích Đệ tứ không phân chia (q), tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pleistocen giữa β(qp), tầng chứa nước khe nứt lỗ hổng phun trào Bazan Pliocen-Pleistocen dưới β(n2-qp) và Tầng chứa nước khe nứt trong các đá trầm tích lục nguyên Neogen (n). Theo báo cáo thuộc dự án “Biên hội – thành lập bản đồ tài nguyên nước dưới đất tỷ lệ 1:200.000 cho các tỉnh trên toàn quốc”, tổng tài nguyên nước dự báo cho các tầng chứa nước như sau: Tầng chứa nước (q) là 654.795 m3/ngày, tầng chứa nước (βqp) là 229.944 m3/ngày, tầng chứa nước β(n2-qp) là 5.373.122 m3/ngày, tầng chứa nước (n) là 91.165 m3/ngày.
1. Thông báo, cảnh báo tài nguyên nước mặt
Trong tháng 10 năm 2024, mực nước trung bình trên sông Ya Yun tại trạm YaYun Hạ giảm 38cm so với tháng trước. Lưu lượng nước có xu thế giảm khoảng 26,6% so với tháng trước. Tổng lượng nước đến trạm YaYun khoảng 116,7 triệu m3.
Chất lượng nước sông Ya Yun tại trạm Ya Yun Hạ có thể sử dụng tốt cho mục đích cấp nước sinh hoạt.
2. Tài nguyên nước dưới đất
Trong tháng 10 mực nước dưới đất trung bình so với tháng trước có xu thế dâng tại tầng chứa nước q; β(qp); β(n2-qp); n. Chất lượng nước có xu thế ít biến đổi; nước trong tỉnh thuộc loại nước nhạt; một số nơi có hàm lượng amoni, NO3, Fe Mn, F và Tổng Coliform vượt GTGH (QCVN09:2023/BTNMT).
Dự báo mực nước dưới đất tháng 11 so với mực nước thực đo tháng 10 có xu thế hạ tại tầng chứa nước q; β(qp); β(n2-qp); n.
Trong khu vực tỉnh Gia Lai thời điểm hiện tại có 1 công trình tại huyện Chư Pah (LK62T-xã Ialy) có độ sâu mực nước trung bình tháng vượt quá 50% ngưỡng giới hạn cho phép.
Sơ đồ diễn biến mực nước tầng q
3. Đề xuất, kiến nghị
Đối với tài nguyên nước mặt
Tổng lượng nước tại trạm Ya Yun Hạ trong tháng 10 năm 2024 giảm khoảng 37,1 triệu m3 so với tháng trước, đề nghị các cơ quan, ngành sử dụng nguồn nước mặt có kế hoạch, phương án tích trữ nguồn nước để phục vụ việc khai thác, sử dụng trong tháng tới.
Chất lượng nguồn nước mặt tại trạm Ya Yun Hạ không thay đổi so với tháng trước, có thể sử dụng tốt cho mục đích cấp nước sinh hoạt, đề nghị tiếp tục theo dõi và có phương án để duy trì chất lượng nguồn nước luôn được tốt, đáp ứng được nhu cầu sử dụng nước.
Đối với tài nguyên nước dưới đất
Đề nghị các cơ quan quản lý nhà nước ở trung ương, địa phương và các tổ chức, cá nhân có khai thác sử dụng nguồn nước dưới đất tiếp tục theo dõi và có các biện pháp, kế hoạch khai thác phù hợp đối với các khu vực có độ sâu mực nước vượt ngưỡng cho phép đặc biệt là tại các khu vực xã Ialy, huyện Chư Pah .
Trong mùa mưa năm 2024, nhìn chung chất lượng nước trong các tầng chứa nước thuộc tỉnh Gia Lai đều tốt. Tuy nhiên có một số công trình có hàm lượng Mn, Fe, amoni và Tổng Coliform vượt quá GTGH so với QCVN 09:2023/BTNMT, đề nghị các cơ quan đưa ra cảnh báo cho người dân và tiếp tục theo dõi thêm.
Xem chi tiết tại đây:
