Việc phân tích đánh giá hiện trạng và diễn biến phễu hạ thấp mực nước dưới đất được tiến hành trên cơ sở thành lập các bản đồ hạ thấp mực nước theo tài liệu quan trắc mực nước từng tháng mùa khô và mùa mưa (được lấy theo giá trị trung bình tháng) từ của các trạm quan trắc thuộc mạng quan trắc nước dưới đất quốc gia (do Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia quản lý vận hành) và địa phương (do Chi cục Bảo vệ Môi trường các tỉnh, thành phố quản lý và vận hành).
Quy trình thành lập các bản đồ hạ thấp mực nước được tiến hành theo trình tự các bước như sau:
Bước 1: Số liệu quan trắc từ các trạm được làm trung bình theo từng tháng và được tổ chức trong cơ sở dữ liệu MS Excel với các hàng là số hiệu lỗ khoan quan trắc và cột là giá trị mực nước trung bình của từng tháng.
Bước 2: Tổ chức cơ sở dữ liệu trên phần mềm ArcGIS dựa trên cơ sở dữ liệu MS Excel. Trong đó, thông tin về lỗ khoan, mạng quan trắc và tầng chứa nước quan trắc được chứa trong các trường dữ liệu LKQT, CNT_QT và TCN_QT, các trường dữ liệu 1_00, 2_00 … chứa dữ liệu hạ thấp mực nước quan trắc trung bình tháng của các tháng 1 năm 2000, 2 năm 2000, v.v. Những tháng không có dữ liệu quan trắc được gán giá trị -9999 (hình 3.1).
Bước 3: Sử dụng bộ công cụ Spatial Analyst Tools => Interpolation => Topo to Raster tích hợp sẵn trong phần mềm ArcGIS để tạo bản đồ raster (ô lưới) bề mặt hạ thấp mực nước cho từng tầng chứa nước đối với từng tháng như trong hình minh họa dưới đây. Công cụ này sử dụng thuật toán (chương trình) ANUDEM của Michael Hutchinson (1988, 1989) để tạo bản đồ raster bề mặt hạ thấp mực nước chuẩn xác hơn so với các thuật toán khác (Inversed Distance Weighted – IDW, Kriging, Natural Neighbor, hay Spline) trong điều kiện các lỗ khoan quan trắc ở Hà Nội phân bố với mật độ không đều (dày đặc ở phần trung tâm và thưa ở phần rìa).
Bước 4: Sử dụng bộ công cụ Surface => Contour tích hợp sẵn trong phần mềm ArcGIS để tạo các đường đẳng hạ thấp mực nước dựa trên bản đồ raster bề mặt hạ thấp mực nước đã tạo được ở bước 3.
Bước 5: Chuyển các bản đồ raster bề mặt và các đường đẳng hạ thấp mực nước sang phần mềm MapInfo để biên tập bản đồ sản phẩm.
Dựa trên bản đồ hạ thấp mực nước được tạo nên chúng tôi tiến hành phân tích và đánh giá phát triển phễu hạ thấp mực nước của từng tầng chứa nước theo thời gian và theo diện tích phân bố.
