Câu hỏi: Khả năng ứng dụng mô hình Swat trong đánh giá tài nguyên nước như thế nào?
Trả lời:
Bản thân SWAT có thể mô phỏng dòng chảy từ mưa, vận chuyển cát bùn, hoát chất … trên lưu vực. Lưu vực được chia thành các tiểu lưu vực, có thể xem như đồng nhất hay không đồng nhất về tổ hợp yếu tố đất-rừng thông qua tham số HRU (Hydrology Responce Unit). Mô hình còn xem xét đến cả thay đổi các yếu tố khí tượng đến dòng chảy. Nhờ những tính năng ưu việt này cho nên SWAT thuận tiện cho việc nghiên cứu tác động của thay đổi sử dụng đất và biến đổi khí hậu lên dòng chảy, thích hợp cho việc mô phỏng các kịch bản dòng chảy.
Yêu cầu của bài toán tạo chuỗi dòng chảy đến phục vụ cho việc đánh giá tài nguyên nước đề tài đặt ra là phải xét đến các kịch bản nước khác nhau duới tác động của biến đổi khí hậu, thay đổi sử dụng đất … Mục đích ở đây là nhằm phục vụ quy hoạch cũng như quản lý lưu vực sông, do đó tham số mô hình có liên quan đến đất, rừng, các yếu tố khí tượng phải được mô tả tường minh, có thể thay đổi dễ dàng. Do đó, đề tài lựa chọn mô hình SWAT có nhiều tính năng đáp ứng được yêu cầu đặt ra.
Mặc dù được xây dựng trên nền các quan hệ thể hiện bản chất vật lý của hiện tượng tự nhiên với việc sử dụng các phương trình tương quan để mô tả mối quan hệ giữa các biến vào và ra, SWAT còn yêu cầu các số liệu về thời tiết, sử dụng đất, địa hình, thực vật và tình hình quản lý tài nguyên đất trong lưu vực. Mô hình SWAT sẽ trực tiếp tính toán các quá trình tự nhiên liên quan tới chuyển động của nước, lắng đọng bùn cát, tăng trưởng mùa màng, chu trình chất dinh dưỡng,… dựa vào các thông số dữ liệu đầu vào. Trên cơ sở đó việc mô phỏng cho một lưu vực theo các chiến lược quản lý lưu vực khác nhau trở nên dễ dàng hơn.
Thực tế qua các nghiên cứu cho thấy mô hình SWAT cho những mô phỏng khá tốt, phản ánh đúng điều kiện vật lý của lưu vực. Phương pháp sử dụng các lưu vực nhỏ trong mô hình để mô phỏng dòng chảy là rất thuận lợi, đặc biệt là khi các lưu vực có đủ số liệu về sử dụng đất cũng như đặc tính của đất. Mô hình SWAT đã phản ánh được ảnh hưởng của điều kiện mặt đệm (vấn đề sử dụng đất trên lưu vực) và dòng chảy lưu vực sông. Mô hình có thể áp dụng để đánh giá sử dụng nguồn nước mặt trong các điều kiện kinh tế xã hội khác nhau, từ đó sẽ làm cơ sở khoa học để đề xuất các giải pháp sử dụng nguồn nước trên lưu vực một cách hợp lý, phục vụ phát triển kinh tế bền vững trên lưu vực.
