Câu hỏi: Các nội dung nghiên cứu trong việc xác định lượng nước mặt có thể phân bổ cho các đối tượng sử dụng nước trong Quy hoạch tài nguyên nước là gì?
Trả lời:
Quy hoạch phân bổ tài nguyên nước quy định tại Thông tư 42/2015/TT-BTNMT: Khoản 3 Điều 2 phải xác định lượng nước có thể phân bổ trước khi tiến hành phân bổ cho các đối tượng sử dụng nước; Điều 29 xác định lượng nước có thể phân bổ được xác định định theo các tháng, mùa, năm với các tần suất khác nhau.
Đã có những nghiên cứu, dự án xác lập cách tiếp cận, xác lập cơ sở phân bổ tài nguyên nước đặt tiền để lập Quy hoạch tài nguyên nước. Tuy nhiên, trong những nghiên cứu, báo cáo đó chưa xem xét, tính toán cụ thể đến cách xác định lượng nước mặt có thể phân bổ cho các ngành dùng nước.
Một số Quy hoạch tài nguyên nước đã được thực hiện trong đó có xem xét đến việc phân bổ nguồn nước cho các ngành dùng nước. Dự án“Quy hoạch tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đến năm 2020”và Dự án “Quy hoạch quản lý sử dụng tài nguyên nước và bảo vệ môi trường nước lưu vực sông Nhuệ – Đáy đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020do Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia xây dựng và đã hoàn thành. Nội dung của 2 dự án đã tính tổng lượng nước trên toàn vùng và phân bổ hếttheo các cấp độ ưu tiên và tỷ lệ khác nhauđối với các đối tượng sử dụng nước, ứng với các tần suất khác nhau.
Bài toán “Phân bổ tài nguyên nước bằng mô hình tối ưu hóa động – áp dụng tại lưu vực sông Hồng – Thái Bình” – Tạp chí số 39 Khoa học Kỹ thuật và Môi trường của trường Đại học thủy lợi 2012, đã xác định lượng nước phân bổ cho các ngành dùng nước và phân phối theo các tháng. Lượng nước được phân bổ được xác định qua các hàm mục tiêu và các điều kiện rằng buộc trên cơ sở đạt lợi ích kinh tế cao nhất cho các ngành dùng nước.
Bài báo “Nghiên cứu phân bổ nguồn nước trên lưu vực sông Ba” – Tạp chí số 48 Khoa học Kỹ thuật và Môi trường của trường Đại học thủy lợi 2015, nội dung nghiên cứu này đã xác định được lượng nước phân bổ cho các ngành dùng nước qua việc đánh giá hiệu quả kinh tế sử dụng nước bằng các kịch bản khác nhau. Từ đó lựa chọn phương án phân bổ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế xã hội toàn vùng.
Hiện nay, Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia đang thực hiện và triển khai dự án Quy hoạch tài nguyên nước lưu vực sông Bằng Giang – Kỳ Cùng thuộc 2 tỉnh Lạng Sơn Và Cao Bằng, việc đưa ra phương pháp xác định lượng nước có thể phân bổ cho các đối tượng sử dụng nước là cần thiết để thực hiện dự án trên. Tại 2 tỉnh Lạng Sơn và Cao Bằng, Trung tâm đã thực hiện và hoàn thành dự án Quy hoạch tài nguyên nước trên địa bàn 2 tỉnh; các thành phần tính toán liên quan đến việc xác định lượng nước có thể phân bổ cũng được tính toán nhưng lượng lũ không kiểm soát và lượng nước đảm bảo các nhu cầu thiết yếu của con người chưa được xem xét và đề cập tới. Đề tài “Nghiên cứu phương pháp xác định lượng nước mặt có thể phân bổ cho các đối tượng sử dụng nước trong Quy hoạch tài nguyên nước” được đề xuất. Các kết quả thu được từ nghiên cứu này sẽ đưa ra được phương pháp xác định các vấn đề nêu trên và phục vụ việc triển khai thực hiện quy hoạch tài nguyên nước lưu vực sông Bằng Giang-Kỳ Cùng.
Các nội dung thực hiện bao gồm:
Nội dung 1: Nghiên cứu tổng quan về nội dung nghiên cứu
– Nghiên cứu tổng quan về phương pháp xác định lượng nước mặt có thể phân bổ trên thế giới.
– Nghiên cứu tổng quan về phương pháp xác định lượng nước mặt có thể phân bổ trên thế giới ở Việt Nam.
Nội dung 2: Nghiên cứu phương pháp xác định lượng nước mặt có thể phân bổ trước khi đem phân bổ cho các ngành dùng nước
– Phương pháp đánh giá tổng lượng tài nguyên nước mặt;
– Phương pháp xác định tổng lượng lũ không kiểm soát được;
– Xác định lượng nước mặt có thể sử dụng; có tính đến lượng nước chuyển ra khỏi lưu vực.
– Nghiên cứu phương pháp xác định lượng nước mặt đảm bảo dòng chảy tối thiểu;
– Nghiên cứu xác định lượng nước đảm bảo nhu cầu thiết yếucủa con người;
Nội dung 3: Áp dụng phương pháp, xác định lượng nước mặt có thể phân bổ cho các đối tượng sử dụng nước trên lưu vực sông Bằng Giang – Kỳ Cùng
– Tổng hợp, phân tích số liệu KTTV, dân sinh kinh tế và khai thác sử dụng nước trên lưu vực sông Bằng Giang – Kỳ Cùng;
– Xác định lượng nước mặt có thể phân bổ cho các ngành dùng nước trên từng tỉnhthuộc lưu vực sông Bằng Giang – Kỳ Cùng.
Nội dung 4: Báo cáo khoa học tổng kết đề tài (Báo cáo chính và báo cáo tóm tắt).