Câu hỏi: Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc, dự báo tài nguyên nước xây dựng dựa trên chỉ tiêu nào?
Trả lời: Trong điều kiện xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu đòi hỏi số liệu quan trắc về tài nguyên nước ngày càng cao, không chỉ kịp thời mà còn phải có độ chính xác cao, ít sai xót trong quá trình quan trắc.
Việc đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc và bản tin dự báo diễn biến tài nguyên nước là một trong các chỉ tiêu cơ bản để đánh giá công việc của các đơn vị thuộc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia, đồng thời, thông qua chất lượng số liệu quan trắc và dự báo diễn biến tài nguyên nước, có thể định hướng được công tác nghiên cứu và nâng cao chất lượng quan trắc một khi biết được chi tiết chỗ mạnh yếu của các sản phẩm này. Tuy nhiên, vấn đề đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc tài nguyên nước là một vấn đề hết sức phức tạp vì trên thực tế, không có một phương pháp hay quy phạm đánh giá nào bao quát được mọi mục đích của việc đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc. Nhiều chuyên gia tài nguyên nước cho rằng việc đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc cũng khó khăn phức tạp chẳng kém gì việc đo đạc tài nguyên nước.
Các công trình nghiên cứu đã và đang được thực hiện bao gồm phương pháp luận, bộ số liệu về tài nguyên nước (nước mặt và nước dưới đất). Cụ thể là số liệu quan trắc đại diện cho 5 vùng quan trắc tài nguyên nước dưới đất và 7 trạm quan trắc tài nguyên nước mặt hiện tại do Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia đang quản lý và vận hành. Đề tài sẽ phối hợp với các cơ quan đơn vị đã và đang thực hiện các đề tài liên quan đến việc xây dựng các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc liên quan đến tài nguyên nước để khai thác số liệu và tham khảo các phương pháp luận nhằm nâng cao chất lượng trong quá trình xây dựng chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc tài nguyên nước mặt và nước dưới đất và đảm bảo thời gian thực hiện của đề tài.
Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc khí tượng thủy văn bao gồm các chỉ tiêu:
Chỉ tiêu 1: Đảm bảo dung lượng quan trắc
Chỉ tiêu 2: Thực hiện đúng quy trình, quy phạm và quy chuẩn ngành
Chỉ tiêu 3: Công trình, phương tiện đo đạc, máy móc và thiết bị;
Chỉ tiêu 4: Chất lượng tài liệu gốc.
Hiện tại các Chỉ tiêu trên đang được áp dụng khá tốt trong quá trình đánh giá tài liệu quan trắc khí tượng thủy văn ở Trung tâm khí tượng thủy văn quốc gia. Tuy nhiên, hiện tại ngành tài nguyên nước chưa nghiên cứu để đưa ra chỉ tiêu đánh giá với chất lượng tài liệu quan trắc một cách cụ thể. Xuất phát từ những nghiên cứu trước đây của các ngành khác và xuất phát từ tình hình thực tế để đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc về tài nguyên nước đề tài đã được đề xuất.
Các nội dung và chuyên đề cần nghiên cứu:
*Nội dung 1: Tổng quan chung về công tác đánh giá chất lượng số liệu quan trắc tài nguyên nước trên thế giới và Việt Nam
Chuyên đề 1: Tổng quan chung về công tác đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc tài nguyên nước mặt trên thế giới và Việt Nam;
Chuyên đề 2: Tổng quan chung về công tác đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc tài nguyên nước dưới đất trên thế giới và Việt Nam;
*Nội dung 2: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc tài nguyên nước mặt
Chuyên đề 3: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc mực nước và nhiệt độ nước sông vùng sông không ảnh hưởng của thủy triều;
Chuyên đề 4: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc mực nước và nhiệt độ nước sông vùng sông ảnh hưởng của thủy triều;
Chuyên đề 5: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc lưu lượng nước sông vùng sông không ảnh hưởng của thủy triều;
Chuyên đề 6: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc lưu lượng nước sông vùng sông ảnh hưởng của thủy triều;
Chuyên đề 7: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc lưu lượng chất lơ lửng vùng sông không ảnh hưởng của thủy triều;
Chuyên đề 8: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu lấy mẫu và phân tích mẫu nước sông;
*Nội dung 3: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc tài nguyên nước dưới đất
Chuyên đề 9: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc mực nước, nhiệt độ nước dưới đất vùng ảnh hưởng của khai thác sử dụng nước;
Chuyên đề 10: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc mực nước, nhiệt độ nước dưới đất vùng ảnh hưởng của khí tượng;
Chuyên đề 11: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc mực nước, nhiệt độ nước dưới đất vùng ảnh hưởng của tưới;
Chuyên đề 12: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc mực nước, nhiệt độ nước dưới đất vùng ảnh hưởng của triều;
Chuyên đề 13: Nghiên cứu xây dựng Chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu lấy mẫu và phân tích mẫu nước dưới đất;
*Nội dung 4: Nghiên cứu đề xuất quy định đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc tài nguyên nước
Chuyên đề 14: Nghiên cứu đề xuất quy định đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc tài nguyên nước mặt;
Chuyên đề 15: Nghiên cứu đề xuất quy định đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc tài nguyên nước dưới đất;
Đây là lần đầu tiên ngành tài nguyên nước xây dựng chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài liệu quan trắc và bản tin dự báo tài nguyên nước một cách thống nhất và đồng bộ trên các lĩnh vực tài nguyên nước mặt và tài nguyên nước dưới. Đề tài góp phần tạo ra những chỉ tiêu, quy định nhằm xây dựng ngành tài nguyên nước theo hướng hiện đại hoá, thúc đẩy sự phát triển khoa học công nghệ dự báo nhằm nâng cao năng lực quan trắc và dự báo, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội và phòng chống thiên tai.