Câu hỏi: Tiêu chí nào để lựa chọn nguồn nước trong quy hoạch tài nguyên nước?
Trả lời:
Trên thế giới trong quy hoạch tài nguyên nước nói chung là theo địa bàn lưu vực sông, vùng hành chính gọi chung là vùng quy hoạch. Điều đó có nghĩa trên mỗi vùng quy hoạch, các nguồn nước là các sông suối, ao hồ, đầm và các tầng chứa nước được xem xét tổng thể để tính toán các thành phần lượng nước như được mô tả trong sơ đồ dưới đây.
Để tiến hành phân bổ nguồn nước, đầu tiên các thành phần lượng nước cần phải được xác định rõ, nó bao gồm: lượng nước hiện có (tổng tiềm năng), lượng nước có thể sử dụng, lượng nước có thể phân bổ và được tính tổng cộng (toàn bộ các nguồn nước hiện có trên mỗi vùng quy hoạch).
Xu hướng tiếp cận chung toàn cầu trong phân bổ, chia sẻ nguồn nước theo từng lưu vực sông, vùng hành chính và do các cơ quan quản lý tài nguyên nước ở cấp trung ương và địa phương thực hiện. Các nghiên cứu trên thế giới chủ yếu là: quy hoạch tài nguyên nước trên các dòng chính; xây dựng bộ chỉ số, chỉ tiêu giám sát nguồn;lập các loại bản đồ theo dõi, giám sát, đánh giá nguồn,…và vấn đề xuất bản các báo cáo chi tiết về tài nguyên nước hàng năm trên lưu vực/vùng lãnh thổ. Trong đó tài nguyên nước được đánh giá, dự báo theo lưu vực và ranh giới hành chính hay còn gọi là không gian vùng.
Quan điểm tiếp cận theo từng nguồn nước trong quy hoạch tài nguyên nước gần đây mới được quan tâm và phối hợp lựa chọn nguồn nước sử dụng chủ yếu thông qua mô hình hóa (WEAP, Mike Basin, IQQM). Tuy nhiên có rất ít các nghiên cứu về lựa chọn nguồn, xác định phạm vi nguồn nước trong quy hoạch tài nguyên nước. Theo hướng tiếp cận, trên mỗi vùng quy hoạch, toàn bộ các nguồn nước được đưa vào tính toán mà chưa phân tách riêng biệt cho mỗi loại nguồn nước là các con sông, suối, hồ chứa, tầng chứa nước điều này dẫn đến chưa tường minh cho việc xác định các thành phần lượng nước theo các yếu tố cơ bản của phân bổ nguồn nước là: phân bổ ở đâu; khi nào và cho mục đích gì?
Khái niệm điểm phân bổ mới được đề cập (ADB, 2013): quan điểm về điểm phân bổ là vị trí thực hay ảo chưa được rõ nhưng thực tế về xác định vị trí tính toán, xây dựng các phương án phân bổ và giám sát thực hiện quy hoạch là cần thiết
