Bản Tin Dự Báo, Cảnh Báo Tài Nguyên Nước Lưu Vực Sông Hồng – Thái Bình Mùa Khô Năm 2024 – 2025

20/12/2024

Lưu vực sông Hồng – Thái Bình là một trong những lưu vực sông lớn ở Việt Nam, bao gồm 25 tỉnh, thành phố với tổng diện tích là 88.860 km².

Mùa khô bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10. Tài nguyên nước mặt lưu vực sông theo tài liệu tính toán tổng lượng dòng chảy trung bình hàng năm là khoảng 131,4 tỷ m³, trong đó lượng nước sản sinh từ địa phận nước ngoài chảy vào Việt nam là 48,3 tỷ m³, lượng nước sản sinh trong lãnh thổ Việt Nam là 83,1 tỷ m³. Mùa mưa lượng dòng chảy mùa lũ chiếm khoảng 90% tổng lượng dòng chảy năm. Mùa khô lượng dòng chảy mùa cạn chiếm khoảng 10 % tổng lượng dòng chảy năm. Tài nguyên nước dưới đất gồm 3 tầng chứa nước chính là tầng chứa nước Holocen (qh), tầng chứa nước Pleistocen (qp) và tầng chứa nước khe nứt Neogene và Triat (n & t). Tổng tài nguyên nước dự báo cho các tầng chứa nước qh là 4.155.827 m³/ngày, tầng chứa nước qp là 13.108.361 m³/ngày.

1. Tài nguyên nước mặt

Mùa khô trên lưu vực sông Hồng – Thái Bình bắt đầu từ tháng 11 tới tháng 4 năm sau theo năm thủy văn. Tổng lượng nước dự báo trong mùa khô của lưu vực sông Hồng – Thái Bình đạt trung bình 32,14 tỷ m³. Trong đó, tổng lượng nước nội sinh đạt khoảng 16,19 tỷ m³.

Sơ đồ diễn biến mực nước lớp qp₁

Dự báo mùa mưa trên sông Đà có tổng lượng nước nội sinh dao động từ   2.021,36  – 2.470,55 triệu m³; sông Thao từ 2.467,43 – 3.015,75  triệu m³; sông Lô – Gâm từ 6767,94 – 8271,93 triệu m³; sông Cầu – Thương từ  2.021,82 – 2.471,11 m³; Đồng bằng sông Hồng từ 1.296,00 – 1.584,00 triệu m³.

2. Tài nguyên nước dưới đất

Trong mùa mưa năm 2024 mực nước dưới đất trung bình so với cùng kỳ năm trước có xu thế dâng tại lớp chứa nước qh₂, qh₁, qp₂, qp₁ và tầng chứa nước n và t. Chất lượng nước trong các tầng chứa nước trong lưu vực khá tốt. Tuy nhiên có một số công trình có độ mặn, hàm lượng Mangan, Asen, Chì, E.Coli, Colifom và Amôni  vượt quá GTGH so với QCVN 09:2023/BTNMT.

Dự báo mực nước dưới đất mùa khô năm 2024 – 2025 so với mực nước thực đo mùa khô năm 2023 – 2024 có xu thế hạ tại lớp chứa nước qh₁, xu thế dâng tại lớp chứa nước qh₂, qp₂, qp₁ và tầng chứa nước n và t.

Trên lưu vực sông Hồng – Thái Bình thời điểm hiện tại có 5 công trình tại TP. Hà Nội (Q.62a – quận Từ Liêm, Q.63aM1 – quận Cầu Giấy, Q.68b – quận Hà Đông) và tỉnh Nam Định (Q.109a, Q.109b – huyện Trực Ninh) có độ sâu mực nước trung bình mùa vượt quá 50% ngưỡng giới hạn cho phép.

3. Đề xuất, kiến nghị

Đối với tài nguyên nước mặt:  Nhìn chung, mùa khô năm 2024 – 2025 chịu ảnh hưởng của hiện tượng ENSO pha lạnh và sẽ chuyển sang trạng thái La Nina với xác xuất 70-80 %. Tổng lượng nước mặt dự báo trên lưu vực đạt khoảng 32,14 tỷ, thấp hơn khoảng 14-18% so với TBNN; cao hơn mùa kiệt năm 2023 – 2024 khoảng 20%.

Lượng nước mặt này cơ bản đáp ứng được nhu cầu khai thác sử dụng trên lưu vực nên không xảy ra hiện tượng thiếu nước trên các vùng.

Việc phân bổ hài hòa nguồn nước cho các đối tượng sử dụng nước sẽ được thực hiện theo quy định tại Điều 21 Thông tư 04/2020/TT-BTNMT Quy định kỹ thuật quy hoạch tổng hợp lưu vực sông liên tỉnh, nguồn nước liên tỉnh. Mặt khác, cần giám sát chặt chẽ hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước thông qua các quy định tại Thông tư 17/2021/TT-BTNMT Quy định về giám sát khai thác, sử dụng tài nguyên nước.

Đối với tài nguyên nước dưới đất: Theo Điều 32 của Nghị định 53/2024/NĐ-CP về xác định ngưỡng khai thác nước dưới đất, trong lưu vực sông Hồng – Thái Bình thời điểm hiện tại có 5 công trình có độ sâu mực nước cần phải cảnh báo. Vì vậy, để đảm bảo khai thác ổn định, cần theo dõi chặt chẽ các diễn biến mực nước dưới đất các tầng chứa nước tại địa phương và trong các bản tin dự báo tiếp theo để phục vụ quản lý, khai thác hiệu quả nguồn nước dưới đất.

Trong mùa mưa năm 2024, nhìn chung mực nước và chất lượng nước trong các tầng chứa nước trong lưu vực sông Hồng – Thái Bình đều tốt. Tuy nhiên có một số công trình có độ mặn, hàm lượng Mangan, Asen, Chì và Amoni, E.Coli, Coliform  vượt quá GTGH so với QCVN 09:2023/BTNMT, đề nghị các cơ quan đưa ra cảnh báo cho người dân và tiếp tục theo dõi thêm.

Xem chi tiết tại đây: