Phun trào bùn ở huyện Thuận Bắc: Tốt cho sức khoẻ và du lịch

Phó Liên đoàn trưởng Liên đoàn Quy hoạch và Ðiều tra tài nguyên nước miền Trung Ngô Tuấn Tú khẳng định: đây là một dạng tai biến địa chất nứt đất kèm theo xuất lộ bùn quy mô nhỏ, không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động kinh tế, dân sinh. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này, liên quan đến yếu tố nội sinh là chủ yếu (do hoạt động của đứt gãy kiến tạo trẻ Suối Ðá phương đông bắc – tây nam – yếu tố nội sinh); có ảnh hưởng yếu tố ngoại sinh từ hoạt động của nước mưa, nước dưới đất và yếu tố địa chất thạch học (nền đất yếu).

Yếu tố nội sinh đóng vai trò tiềm ẩn, phát sinh trong chu kỳ tân kiến tạo và tái hoạt động trong kỳ hiện đại thuộc phần nông của vỏ trái đất, nên đã hình thành đới dập vỡ, khe nứt kiến tạo trong đá gốc ở dưới sâu và trong đất phủ ở phần trên mặt, dẫn đường cho bùn trào lên.

Yếu tố ngoại sinh đóng vai trò kích hoạt, liên quan đến sự hoạt động của nước mưa, nước dưới đất. Bùn khoáng Suối Đá có nguồn gốc vô cơ, có thể được hình thành liên quan đến hoạt động nội sinh và các quá trình thuỷ địa hóa dưới sâu, sau đó được đùn lên theo các khe nứt kiến tạo do áp lực của nước dưới đất. Dự báo bùn sẽ tiếp tục phun trào theo quy luật tự nhiên trong khu vực này, nhất là khi có mưa lớn.

Kết quả chất lượng bùn ở cả hai đặc tính lý học và đặc tính hóa học, bùn khoáng có chất lượng tốt, không chứa các yếu tố độc hại, đáp ứng được mục đích sử dụng cho tắm, ngâm – du lịch; có thể sử dụng cho mục đích chữa bệnh, phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên trữ lượng bùn không lớn, độ thu hồi bùn thấp. Ước khoảng 30.409 tấn, đủ điều kiện cho tỉnh thành lập một trung tâm du lịch điều dưỡng có sử dụng dịch vụ tắm, ngâm bằng nước khoáng, bùn khoáng trong thời gian 13 năm với công suất khai thác khoảng 600 tấn bùn tinh lọc mỗi năm.

Qua kết quả công bố, nhóm khảo sát của Liên đoàn Quy hoạch và Ðiều tra tài nguyên nước miền Trung cũng đã kiến nghị tỉnh Ninh Thuận sớm thông báo rộng rãi cho nhân dân biết hiện trạng và nguyên nhân nứt đất, xuất lộ bùn, để người dân địa phương hiểu được bản chất của hiện tượng, không hoang mang, lo lắng làm ảnh hưởng đến trật tự xã hội và chủ động phòng tránh tai biến.

Để sử dụng tài nguyên hợp lý mang lại hiệu quả kinh tế, xã hội cao, tỉnh có thể tiến hành thăm dò bùn, tổ chức để khai thác, chế biến kết hợp với nước khoáng phục vụ tắm ngâm – điều dưỡng ở các trung tâm du lịch.

Còn đối với mục đích chữa bệnh, phục hồi sức khỏe cần có đề tài nghiên cứu sâu hơn. Để bảo vệ, nâng cao chất lượng bùn khoáng, tỉnh cần lập đới phòng hộ vệ sinh, giữ gìn vệ sinh môi trường khu vực, xây tường rào, đào rãnh thoát nước xung quanh khu xuất lộ bùn, không chăn thả gia súc trong khu phân bố bùn, nhằm hạn chế các nguồn gây ô nhiễm tác động vào bùn.

Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Ninh Thuận Lê Kim Hùng cho biết: Sở sẽ sớm báo cáo kết quả công bố này lên UBND tỉnh, đồng thời kiến nghị tỉnh cho chủ trương thu hút nhà đầu tư đến khai thác tiềm năng, góp phần thúc đẩy hoạt động du lịch ở huyện Thuận Bắc phát triển.