Phiên họp Hội đồng lần thứ 17 được tổ chức trong thời điểm có những thuận lợi cơ bản khi cam kết hợp tác của các quốc gia thành viên đã được tăng cường mạnh mẽ (thể hiện trong Tuyên bố Hủa Hỉn của lãnh đạo các quốc gia thành viên vào tháng 4/2010) và sự ủng hộ tham gia tích cực của các đối tác chiến lược của Ủy hội. Phiên họp này sẽ định hướng cho một giai đoạn mới của Ủy hội sông Mê Công quốc tế cũng như sự phát triển lưu vực sông Mê Công cho giai đoạn 5 năm tiếp theo (2011-2015) nhằm ứng phó với các thách thức để quản lý, sử dụng và phát triển bền vững tài nguyên nước và các tài nguyên liên quan trong lưu vực sông Mê Công, vì lợi ích chung của các nước trong lưu vực.
Phát biểu chào mừng, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải cho biết: Chính phủ Việt Nam đánh giá cao những kết quả và cố gắng của các thành viên trong Ủy hội qua việc thực hiện cam kết Hủa Hỉn. Những thành đạt được là nhờ sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia thành viên, sự hỗ trợ của các đối tác chiến lược và cộng đồng quốc tế và những nỗ lực của Ban Thư ký Ủy hội. Nhân dịp này, thay mặt Chính phủ Việt Nam, Phó Thủ tướng hoan nghênh những hoạt động tăng cường hợp tác của các nước đối thoại Trung Quốc và Mi-an-ma, đồng thời đánh giá cao sự hỗ trợ nhiệt tình và liên tục của các đối tác quốc tế dành cho Ủy hội sông Mê Công quốc tế.
Đồng thời, Phó Thủ tướng cũng đề nghị Hội đồng Ủy hội tập trung vào các giải pháp phát triển bền vững tài nguyên nước, đặc biệt là trên dòng chính sông Mê Công; có kế hoạch hành động của lưu vực nhằm ứng phó biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường sinh thái và cuộc sống của hàng triệu cư dân phía hạ du, mở rộng quan hệ hợp tác với các đối tác chiến lược bao gồm cả đối tác đối thoại của Ủy hội và xây dựng Ủy hội theo hướng tự chủ, hiệu quả và đóng góp mạnh mẽ vào phát triển kinh tế xã hội tại các quốc gia thành viên và hợp tác khu vực.
Đánh giá những kết quả đạt được, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Phạm Khôi Nguyên cho biết: năm 2010 là một năm bản lề, có ý nghĩa quan trọng đối với Ủy hội sông Mê Công quốc tế. Tháng 4/2010, đã diễn ra Hội nghị cấp cao lần thứ nhất của Ủy hội tại Hủa Hỉn, Thái Lan mà tại đó các nhà lãnh đạo đã có những cam kết giải quyết những thách thức mới đối với dòng sông Mê Công và đề ra một loạt hành động ưu tiên như: tăng cường hợp tác với các đối tác đối thoại; phê chuẩn Chiến lược phát triển lưu vực tổng hợp; chuẩn bị cho thích ứng biến đổi khí hậu v.v. Đặc biệt, Tuyên bố Hủa Hỉn đã đề ra định hướng phát triển bền vững cho Uỷ hội đến năm 2030 các quốc gia thành viên có thể tự chủ hoàn toàn về mặt tài chính. Các hành động ưu tiên này đã được Ủy hội triển khai thực hiện và đạt được tiến độ đáng ghi nhận, đặc biệt là sự chuẩn bị Chiến lược phát triển lưu vực dựa trên Quản lý tổng hợp tài nguyên nước. Ngoài ra, việc hợp tác với các đối tác đối thoại tiếp tục được tăng cường mạnh mẽ. Ngay sau Hội nghị cấp cao Hủa Hỉn, các chuyến thăm và làm việc tới Trung Quốc và Myanmar đã được tổ chức nhằm mở rộng và thắt chặt quan hệ hợp tác, đặc biệt là tìm hiểu khả năng gia nhập của Myanmar vào Ủy hội sông Mê Công trong thời gian tới đây.
Tuy nhiên, bối cảnh hợp tác Mê Công gần đây cũng gặp những thách thức không nhỏ như tình hình sử dụng và phát triển nhanh chóng tài nguyên nước (các dự án thủy điện dòng chính sông Mê Công kể cả của Trung Quốc, nhu cầu nước gia tăng mạnh phục vụ tưới sản xuất nông nghiệp…) gây ra nhiều mối quan ngại về tác động tới môi trường, các dấu hiệu của biến đổi khí hậu trong các hiện tượng hết sức bất thường về thời tiết gây lũ lụt, hạn hán lịch sử…
Qua hai ngày làm việc, dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên, các đại biểu đã tập trung thảo luận và thông qua các văn kiện rất quan trọng của Ủy hội như: Chiến lược Phát triển lưu vực dựa trên Quản lý Tổng hợp tài nguyên nước, Kế hoạch Chiến lược 2011-2015 của Ủy hội và các văn kiện hợp tác quan trọng khác. Đặc biệt, 4 nước trong Ủy hội gồm Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan đã cùng ký biên bản phê chuẩn Thủ tục chất lượng nước (thủ tục cuối cùng trong bộ thủ tục về sử dụng nước của Ủy hội sông Mê Công). Thủ tục này sẽ đưa ra các hướng dẫn ứng phó với tình huống khẩn cấp về ô nhiễm môi trường, và một khung thực hiện nhằm duy trì và cải thiện chất lượng nước của sông Mê Công.
Đánh giá kết quả Phiên họp lần thứ 17 và Hội nghị Nhóm tư vấn các nhà tài trợ, Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên nhấn mạnh: Một loạt các quyết định quan trọng được đưa ra thảo luận và thống nhất đã cho thấy một tinh thần Mê Công thực sự và là minh chứng rằng thông qua hợp tác và quan hệ đối tác chặt chẽ. Chúng ta hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu thịnh vượng cho người dân các nước khu vực sông Mê Công trong tương lai. Tuy nhiên, chúng ta cũng không tự mãn và cần phải sớm thực hiện các giải pháp đương đầu với những thách thức mà Kế hoạch Chiến lược giai đoạn 2011 – 2015 đề cập tới.
Phiên họp thứ 18 Ủy hội sông Mê Công quốc tế và Hội nghị Nhóm tư vấn các nhà tài trợ sẽ được tổ chức trong tháng 10/2011, tại Campuchia.
(Theo Monre.gov.vn)
