Thủ đô Hà Nội là vùng kinh tế trọng điểm đặc biệt quan trọng của cả nước. Hiện nay hầu như 100% nguồn nước sử dụng cho ăn uống sinh hoạt, sản xuất, dịch vụ ở thành phố Hà Nội được khai thác từ tầng chứa nước Pleistocen. Tuy nhiên, theo công bố của Trung tâm Quan trắc và Dự báo Tài nguyên nước, tại thành phố Hà Nội nguồn nước ngầm đã bị suy thoái về cả số lượng cũng như chất lượng.
Tài liệu quan trắc động thái nước dưới đất tại khu vực Hà Nội cho thấy mực nước dưới đất tầng chứa nước Pleistocen liên tục bị hạ thấp trong khi tổng lượng nước khai thác mới chỉ chiếm phần nhỏ trong tổng trữ lượng có thể khai thác của khu vực, tình trạng ô nhiễm,cạn kiệt, thiếu nước xảy ra ngày càng tăng. Nghiên cứu, đánh giá, dự báo cho nước dưới đất Hà Nội đã có rất nhiều công trình và phương pháp nhưng các phương pháp mô hình hiện đại ngày càng được được quan tâm và áp dụng.
Mô hình dòng chảy nước dưới đất đã được sử dụng để nghiên cứu cho:
– Sự hình thành và trữ lượng khai thác nước dưới đất vùng đồng bằng Bắc Bộ và ý nghĩa của nó trong nền kinh tế quốc dân, Phạm Quý Nhân. Luận án TS khoa học Địa lý-Địa chất. Thư viện quốc gia, Hà Nội;
– Đề tài nghiên cứu dự báo động thái nước dưới đất bằng phương pháp mô hình số, ứng dụng dự báo động thái nước dưới đất vùng Tây Bắc đồng bằng Bắc Bộ, Tống Ngọc Thanh – Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra TNN miền Bắc, 2006.
– Đề tài cấp Bộ “Nghiên cứu ứng dụng nguyên lý dòng chảy phụ thuộc tỷ trọng của nước và mô hình SEAWAT để đánh giá và dự báo quá trình nhiễm mặn các tầng chứa nước ven biển. Áp dụng thử nghiệm tại tỉnh Sóc Trăng” năm 2014-2016, do ThS. Đặng Trần Trung, Trung tâm Cảnh báo và Dự báo tài nguyên nước thực hiện.
Tuy nhiên phần lớn các công trình trên trong quá trình chỉnh lý mô hình là chỉnh lý bằng phương pháp thủ công do đó mất nhiều thời gian và công sức, bên cạnh đó do chỉnh lý thủ công do đó việc chỉnh lý mang nhiều tính chủ quan của người làm không xét được đầy đủ các yếu tố tham số của mô hình.
Đối với công tác chỉnh lý các thông số của mô hình khu áp dụng cho thành phố Hà Nội có diện tích lớn, nhiều số liệu đầu vào, nhiều công trình quan trắc để chỉnh lý do đó công tác chỉnh lý rất mất thời gian trong khi đó để mô hình nước dưới đất đạt độ chính xác cao, đảm bảo sai số yêu cầu thì việc nghiên cứu ứng dụng công cụ chỉnh lý tự động là hết sức cần thiết. Bước đầu đã ứng dụng công cụ PEST để:
+ Chỉnh lý và phân vùng hệ số thấm cho mô hình dòng chảy nước dưới đất tầng chứa nước qh khu vực TP.Hà Nội.
+ Chỉnh lý và phân vùng hệ số nhả nước cho mô hình dòng chảy nước dưới đất tầng chứa nước qh khu vực TP.Hà Nội.
+ Chỉnh lý và phân vùng hệ số thấm cho mô hình dòng chảy nước dưới đất tầng chứa nước qp khu vực TP.Hà Nội.
+ Chỉnh lý và phân vùng hệ số nhả nước cho mô hình dòng chảy nước dưới đất tầng chứa nước qp khu vực TP.Hà Nội.)
(Hải Lý)
