Việc ứng dụng Công nghệ Thông tin trong quản lý nhà nước tại Việt Nam đã và ngày càng được quan tâm nhiều hơn nữa tuy nhiên những kết quả cụ thể, hiệu quả trực tiếp còn nhiều hạn chế. Các công cụ, hệ thống mã nguồn mở hiện nay có tốc độ phát triển, cập nhật nhanh, được hỗ trợ bởi một công đồng đông đảo nên hoàn toàn đáp ứng các yêu cầu về mặt công nghệ hiện tại cũng như nâng cấp trong tương lai. Bài viết này tập trung nghiên cứu sử dụng những công cụ tiên tiến nhất trong cơ sở dữ liệu, bản đồ, GIS mã nguồn mở để xây dựng hệ thống. Trong lĩnh vực tài nguyên môi trường mà cụ thể là công tác quản lý tài nguyên nước, đây có thể coi là một nét mới, có ý nghĩa cụ thể và trực tiếp trong nghiên cứu ứng dụng công nghệ.
Các tính năng hệ thống mã nguồn mở: Sự tự do; Chất lượng;Tính linh hoạt;Tính tương thích; Tính an toàn;Bản quyền; Chuẩn công nghệ mở;Tính tùy biến; Đào tạo nguồn nhân lực CNTT.
Một số công cụ nguồn mở đã và đang được sử dụng trong và ngoài nước phục vụ cho việc xây dựng hệ thống quản lý trong ngành tài nguyên môi trường:
– Hệ thống mã nguồn mở GeoNetwork là một hệ thống quản lý thông tin phân cấp không gian dựa trên các tiêu chuẩn và được thiết kế để cho phép truy cập vào cở sở dữ liệu địa lý được tham chiếu và sản phẩm bản đồ từ một loạt các dữ liệu từ các nhà cung cấp thông qua các mô tả siêu dữ liệu, tăng cường trao đổi thông tin và chia sẻ không gian giữa các tổ chức và người dùng của họ, sử dụng các khả năng và sức mạnh của Internet.
– Web map service (WMS) là một trong các chuẩn phổ biến nhất của OGC. WMS tạo ra các bản đồ dưới dạng ảnh. Các bản đồ này tự bản thân chúng không chứa dữ liệu. Một WMS cơ bản cho phép Client kết nối và lấy bản đồ
– P.mapper là một framework nhằm cung cấp các tính năng mở rộng và cấu hình để tạo thuận lợi cho việc thiết lập một ứng dụng Mapserver dựa trên PHP/Mapscript.P.mapper cung cấp một tập hợp các công cụ để có thể sẵn sàng sử dụng và có các plugin API để phát triển các chức năng khi cần thiết.P.mapper được phát triển bởi Armin Burger, và được phân phối theo giấy phép mã nguồn mở GNU GPL
– Mapbender là một phần mềm lập bản đồ web dựa trên ngôn ngữ PHP và JavaScript, cấu hình nằm trong một mô hình dữ liệu được lưu trữ trong một cơ sở dữ liệu PostgreSQL PostGIS hoặc MySQL. Nó được phát triển như là một dự án mã nguồn mở và có giấy phép của GNU GPL là phần mềm miễn phí. Mapbender là framework thực hiện việc quản lý các dịch vụ dữ liệu không gian được chuẩn hoá theo các thông số kỹ thuật OGC OWS, WMS và WFS và sử dụng các định dạng GeoRSS, GML và Web Map Context
– PostgreSQL là hệ thống quản trị CSDL được phát triển tại trường đại học California tại phòng nghiên cứu máy tính Berkeley. Nó là một chương trình mã nguồn mở xây dựng trên mã nguồn ban đầu của đại học Berkeley
– PostGIS: được Refraction Research Inc phát triển, như một dự án nghiên cứu công nghệ CSDL không gian. PostGIS hỗ trợ đối tượng địa lý cho CSDL đối tượng quan hệ PostgreSQL. PostGIS “kích hoạt khả năng không gian” cho PostgreSQL, cho phép PostgreSQL sử dụng như một CSDL không gian phụ trợ cho các hệ thống thông tin địa lý (GIS).
Sử dụng mã nguồn mở trong việc phát triển, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhà nước đã trở thành chương trình quốc gia. Việt Nam đã khởi động, thúc đẩy nhiều chương trình ứng dụng mã nguồn mở nhưng còn nhiều hạn chế. Việc nghiên cứu ứng dụng mã nguồn mở còn kém phát triển do nhiêu nguyên nhân kể cả về cơ chế chính sách và nguồn nhân lực