Mục tiêu và nhiệm vụ đặt ra khi điều tra, đánh giá tài nguyên nước dưới đất vùng kinh tế trọng điểm đồng bằng sông Cửu Long là gì?

Câu hỏi: Mục tiêu và nhiệm vụ đặt ra khi điều tra, đánh giá tài nguyên nước dưới đất vùng kinh tế trọng điểm đồng bằng sông Cửu Long là gì?

Trả lời:

Hiện nay, vùng kinh tế trọng điểm đồng bằng sông Cửu Long đã thu hút được một số dự án đầu tư trong và ngoài nước, ngoài việc đòi hỏi nguồn nhân lực, đất đai… còn phải có nguồn nước có chất lượng ổn định. Mặt khác với chương trình “sống chung với lũ” được thực hiện theo chỉ đạo của Chính Phủ đã tạo điều kiện tập trung dân cư được sống dọc theo các bờ kênh lớn. Vì vậy việc cung cấp nước sạch phục vụ các cụm, tuyến dân cư trở nên rất cấp thiết.

Nguồn nước sử dụng cho phát triển kinh tế, dân sinh ở tỉnh An Giang và TP. Cần Thơ cho đến nay phần lớn dựa vào nguồn nước mặt của hệ thống sông Hậu. Tuy nhiên về mùa khô, nguồn nước này bị hạn chế do nguồn nước sông đổ về ít, nước trong các kênh mương hầu hết bị phèn. Nước đáp ứng cho sinh hoạt và sản xuất ở 2 tỉnh Cà Mau và Kiên Giang chủ yếu là nước dưới đất. Mùa mưa nước lũ dâng cao làm ngập lụt phần lớn diện tích vùng, nước đục do chứa lượng phù sa lớn và các chất hữu cơ gây nhiễm bẩn nguồn nước. Từ năm 2001, một số nơi trong bán đảo Cà Mau được chuyển đổi từ trồng lúa sang nuôi tôm, nên mặn đã xâm nhập sâu vào đất liền, làm ngập mặn toàn tỉnh Cà Mau và phía nam tỉnh Kiên Giang.

Nguồn nước dưới đất hiện chưa được điều tra đánh giá trên tổng thể vùng. Việc khai thác nguồn nước này hiện nay vẫn còn hạn chế, một phần do vùng có nguồn nước mặt vẫn được sử dụng tuy nhiên biến động chất lượng và trữ lượng nguồn nước một cách khá bất lợi. Mặt khác, việc đánh giá tổng quan nước dưới đất trong toàn vùng chưa được quan tâm đúng mức, nên các thông tin dữ liệu nền đảm bảo hiệu quả cho công tác quản lý, điều tra, khai thác nguồn nước dưới đất còn thiếu.

Chính vì vậy, việc xây dựng dự án “Điều tra, đánh giá tài nguyên nước dưới đất vùng kinh tế trọng điểm đồng bằng sông Cửu Long” là rất cần thiết nhằm phục vụ việc quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội; đảm bảo an ninh quốc phòng; là tài liệu quan trọng phục vụ trực tiếp cho việc quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên nước dưới đất của vùng.

“Điều tra, đánh giá tài nguyên nước dưới đất vùng kinh tế trọng điểm đồng bằng sông Cửu Long” bao gồm các khu vực tầng chứa nước trên toàn bộ địa phận hành chính thành phố Cần Thơ và 3 tỉnh: Kiên Giang, An Giang, Cà Mau.

Phạm vi thực hiện sẽ được tập trung vào các đối tượng tầng chứa nước sau:

– Tầng chứa nước lỗ hổng trong các trầm tích Pleistocen giữa – trên (qp2-3)

– Tầng chứa nước lỗ hổng trong các trầm tích Pleistocen dưới (qp1)

– Tầng chứa nước lỗ hổng trong các trầm tích Pliocen giữa (n22)

– Tầng chứa nước lỗ hổng trong các trầm tích Pliocen dưới (n21)

Dự án bao thực hiện với các mục tiêu:

– Xác định điều kiện địa chất thuỷ văn, số lượng, chất lượng và khả năng khai thác, sử dụng nước dưới đất của các cấu trúc chứa nước, thành tạo đất đá chứa nước hoặc phức hệ chứa nước lớn và có mức độ chi tiết tương ứng với bản đồ tỷ lệ 1:100.000

– Tạo lập các thông tin, dữ liệu tài nguyên nước dưới đất làm cơ sở cho việc lập quy hoạch khai thác sử dụng, bảo vệ và phát triển tài nguyên nước; lập bản đồ địa chất thuỷ văn tỷ lệ 1:100.000 phục vụ công tác quản lý và khai thác thông tin, dữ liệu của các ngành, các địa phương;

– Kết hợp tạo nguồn cấp nước sinh hoạt cho nhân dân ở một số khu vực bố trí giếng khoan điều tra có lưu lượng, chất lượng đáp ứng nhu cầu khai thác. 

– Xác định các đặc điểm và đặc trưng cơ bản của các phức hệ, tầng chứa nước; một số đặc điểm của các tầng chứa nước yếu, cách nước chủ yếu thuộc phạm vi điều tra, đánh giá.  

– Đánh giá mức độ chứa nước của các tầng chứa nước, khoanh vùng những khu vực có triển vọng khai thác nước dưới đất. Lập bản đồ tài liệu thực tế và bản đồ tài nguyên nước dưới đất.

– Đánh giá trữ lượng tiềm năng và xác định những đặc trưng cơ bản về sự phân bố của chúng trên phạm vi toàn vùng của từng tầng chứa nước chính.

– Đánh giá tính chất vật lý, hàm lượng các thành phần hóa học cơ bản, độ tổng khoáng hóa, loại hình hóa học chủ yếu của nước dưới đất.

– Đánh giá chất lượng nguồn nước dưới đất; lập bản đồ chất lượng nước dưới đất.

– Xác định khả năng có thể khai thác, sử dụng nguồn nước dưới đất của tầng chứa nước cho nhu cầu cấp nước sinh hoạt, sản xuất ở từng khu vực thuộc phạm vi dự án.

Kết quả của dự án là nguồn thông tin quan trọng phục vụ cho công tác quy hoạch, quản lý tài nguyên nước dưới đất cho từng địa phương. Phục vụ cung cấp thông tin cho các ngành kinh tế – xã hội liên quan đến khai thác sử dụng nước dưới đất. Đây là bộ dữ liệu cơ bản và ổn định bảo đảm sẽ được sử dụng lâu dài. Kết quả của dự án có thể đưa vào cơ sở dữ liệu tài nguyên môi trường để được chia xẻ và sử dụng chung trong cộng đồng.