Kết quả thực hiện của đề án Quy hoạch điều tra, đánh giá tài nguyên nước đến năm 2015 định hướng đến năm 2020.

Tài nguyên nước là một tài nguyên động theo cả không gian lẫn thời gian. Hơn nữa, ảnh hưởng của biến động khí hậu toàn cầu có xu hướng tăng nhiệt độ, làm tăng lượng bốc hơi, hạ thấp mực nước ngầm, giảm trữ lượng nước ngầm và nước mặt, gia tăng thiên tai. Vì vậy cần phải rà soát đánh giá lại các kết quả điều tra trước kia và có kế hoạch bổ sung các điều tra, đánh giá tài nguyên nước ở những nơi cần thiết. Đề án:” Quy hoạch điều tra, đánh giá tài nguyên nước đến năm 2015 định hướng đến năm 2020” với mục tiêu nhằm định hướng công tác điều tra cơ bản tài nguyên nước được thực hiện một cách hệ thống, có hiệu quả, theo một lộ trình phù hợp và cung cấp số liệu điều tra cơ bản phục vụ công tác quản lý, khai thác sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước một cách tổng hợp, toàn diện, bền vững và hiệu quả cao trên toàn quốc đã đạt một số kết quả:– Đề án đã thu thập, tổng hợp các tài liệu hiện có và đánh giá tổng quan điều kiện tự nhiên – xã hội và hiện trạng tài nguyên nước của 12 lưu vực sông lớn: Hồng – Thái Bình, Bằng Giang – Kỳ Cùng, Mã, Cả, Vu Gia – Thu Bồn, Trà Khúc, Kôn, Ba, Sê San, Srê Pôk, Đồng Nai, Cửu Long; và 06 vùng kinh tế trọng điểm và kinh tế – xã hội quan trọng: phía Bắc, phía Nam, miền Trung, ĐBSCL, miền núi và trung du Bắc Bộ, Tây Nguyên.
– Thu thập, tổng hợp và phân tích tổng quan: Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của quốc gia và quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội của 63 tỉnh thành; các Quyết định của Chính phủ phê duyệt định hướng phát triển kinh tế – xã hội của các vùng kinh tế trọng điểm và kinh tế – xã hội quan trọng; 6 Chiến lược quản lý, phát triển, sử dụng tài nguyên nước của các Bộ Tài nguyên & Môi trường, Bộ Xây dựng và Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn.
– Rà soát, thu thập, tổng hợp, phân tích và đánh giá tổng quan tài liệu của 384 đề tài nghiên cứu khoa học, đề án, dự án điều tra đánh giá tài nguyên nước đã và đang được thực hiện, chủ yếu là ở Bộ Tài nguyên & Môi trường và Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn. Trên cơ sở đó đánh giá hiện trạng tài nguyên nước và hiện trạng điều tra đánh giá tài nguyên nước ở các vùng miền trên lãnh thổ
– Triển khai thực địa nhằm thu thập bổ xung số liệu có trong các sở tài nguyên môi trường các tỉnh thành, các vấn đề về tài nguyên nước và nhu cầu điều tra đánh giá tài nguyên nước ở các địa phương này.
– Phân tích đối sánh giữa hiện trạng điều tra tài nguyên nước, nhu cầu sử dụng tài nguyên nước và số liệu điều tra đánh giá tài nguyên nước với định hướng phát triển kinh tế – xã hội để phát hiện các vấn đề về tài nguyên nước, từ đó đánh giá nhu cầu điều tra, đánh giá tài nguyên nước ở các lưu vực sông lớn và các vùng kinh tế trọng điểm và kinh tế – xã hội quan trọng cho giai đoạn 2011-2020.
Đề án đã tiến hành quy hoạch và lập danh mục các công tác điều tra đánh giá tài nguyên nước dự kiến sẽ tiến hành trong giai đoan 2011-2020. Tổng số các nhiệm vụ điều tra, đánh giá tài nguyên nước được đề xuất trong Quy hoạch này là 64, trong đó có 44 nhiệm vụ Kiểm kê đánh giá tài nguyên nước (bao gồm: 8 nhiệm vụ Xác định dòng chảy tới thiểu; 5 nhiệm vụ Điều tra, đánh giá tài nguyên nước mặt; 13 nhiệm vụ Điều tra, đánh giá, tìm kiếm nước dưới đất và 18 nhiệm vụ Điều tra, đánh giá nước tổng hợp); 11 nhiệm vụ Đánh giá hiện trạng suy thoái nguồn nước và đề xuất các biện pháp bảo vệ tài nguyên nước (bao gồm: 6 nhiệm vụ Điều tra đánh giá hiện trạng khai thác, sử dụng, xả thải vào nguồn nước ở các lưu vực sông lớn và quan trọng và đề xuất các biện pháp giảm thiểu; 3 nhiệm vụ Điều tra, đánh giá chất lượng nước, lập danh mục các nguồn nước bị ô nhiễm, suy thoái nghiêm trọng và danh mục các cơ sở xả nước gây ô nhiễm nghiêm trọng ở các vùng KTTĐ và đề xuất các biện pháp giảm thiểu; 2 nhiệm vụ Bảo vệ tài nguyên nước dưới đất ở các các khu đô thị lớn và tập trung đông dân cư); 3 nhiệm vụ Đánh giá tai biến liên quan đến tài nguyên nước và đề xuất các biện pháp phòng chống, giảm thiểu; 2 nhiệm vụ Biên hội, biên tập tài liệu, bản đồ tài nguyên nước phục vụ xây dựng cơ sở dữ liệu và hệ thống thông tin tài nguyên nước quốc gia; và 4 nhiệm vụ Đánh giá, dự báo tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng tới tài nguyên nước và đề xuất các biện pháp thích nghi, ứng phó. Tổng số vốn dự kiến thực hiện các nhiệm vụ của Quy hoạch này là 912,9 tỷ đồng, trong đó vốn dự kiến cho giai đoạn 2011-2015 là 477,3 tỷ và giai đoạn 2016-2020 là 435,6 tỷ. Đây là cơ sở để các cơ quan trong Bộ TNMT về lĩnh vực TNN, đặc biệt là Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước lập kế hoạch công tác dài hạn và hàng năm. Sản phẩm của đề án này cũng giúp các cơ quan chức năng của Bộ TNMT, đặc biệt là Vụ Kế hoạch và Vụ Tài chính có kế hoạch trong việc dự trù và phân bổ nguồn vốn cho các hoạt động thường niên của Trung tâm.
Ngoài sản phẩm chính của đề án là danh mục các công tác điều tra đánh giá tài nguyên nước được quy hoạch sẽ tiến hành trong giai đoạn 2011-2020 cùng với 12 bản đồ minh họa (6 bản đồ về hiện trạng điều tra, đánh giá TNN; 6 bản đồ về danh mục các đề án, dự án điều tra, đánh giá TNN được quy hoạch thực hiện trong giai đoạn 2011-2020), đề án cũng đã xây dựng cơ sở dữ liệu dựa trên nền tảng dữ liệu GIS của phần mềm ARCGIS và MapInfo. Các thông tin lưu giữ trong cơ sở dữ liệu GIS này là những thông tin cơ bản, tóm tắt về các đề án, dự án điều tra, đánh giá tài nguyên nước đã và đang được thực hiện ở Việt Nam. Cơ sở dữ liệu GIS này là một công cụ giúp các cơ quan quản lý dễ dàng truy cập, tìm kiếm thông tin cơ bản về các đề án, dự án điều tra, đánh giá tài nguyên nước đã được tiến hành.