Khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn nước mặt và nước dưới đất trên đảo Hòn Chuối

Đảo Hòn Chuối thuộc thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau, cách đất liền 32km về phía Tây, diện tích đảo khoảng 7 km vuông, điểm cao nhất so với mực nước biển gần 170 m. Hòn Chuối là một trong những đảo tiền tiêu quan trọng phía Tây Nam của Tổ quốc. Vì vậy đảo Hòn Chuối là một trong các đảo được lựa chọn thực hiện trong Dự án “Điều tra, đánh giá chi tiết tài nguyên nước phục vụ xây dựng công trình cấp nước cho các đảo thuộc lãnh thổ Việt Nam” được phê duyệt theo Quyết định số 129/QĐ-QHTNN ngày 25 tháng 7 năm 2011 của Giám đốc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước. Nhiệm vụ được giao cho Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền nam thực hiện với mục tiêu đảm bảo cấp nước phục vụ dân sinh – kinh tế, an ninh quốc phòng trên đảo Hòn Chuối – đảm bảo quan trọng, có tầm chiến lược thuộc lãnh thổ Việt Nam.

                                                                               Dân cư trên đảo

Tuy nhiên, Dự án “Điều tra, đánh giá chi tiết tài nguyên nước phục vụ xây dựng công trình cấp nước cho các đảo thuộc lãnh thổ Việt Nam” – đảo Hòn Chuối sau gần 5 tháng thực hiện đã dừng thi công do đảo không có nước, theo Công văn số 493/ TNNQG ngày 27 tháng 8 năm 2014 của Tổng giám đốc Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước quốc gia.

Kết quả nghiên cứu của các dạng công tác đã chỉ ra rằng đảo Hòn Chuối chỉ có một cấu trúc chứa nước khe nứt có tuổi Trias thuộc hệ tầng Hòn Ngang (Thng). Thành phần thạch học gồm các đá ryodacit porphyr, ryolit biến đổi, epidot-thạch anh, bột kết tuf, đá silic, sét đôi chỗ chứa vôi, cát sạn kết tuf. Phần đất đá nứt nẻ phân bố cả trên mặt và dưới sâu. Tuy nhiên do các khe nứt nhỏ, địa hình lại dốc và hẹp nên khả năng chứa nước của tầng rất nghèo và thực tế hầu như không chứa nước. Nước dưới đất được bắt gặp tại 2 điểm lộ với lưu lượng từ thấm rỉ đến 0,007l/s. Lưu lượng thí nghiệm tại 2 lỗ khoan thăm dò là 0,00l/s đã dẫn đến việc ngừng thi công 2 lỗ khoan còn lại. Chất lượng nước của tầng khá tốt, nước nhạt với độ tổng khoáng hóa 0,06 – 0,38g/l.

Trên đảo chỉ có vài khe, rãnh nhỏ tạo thành dòng chảy tạm thời vào mùa mưa. Các dòng chảy đều dốc, ngắn nên mùa khô không có nước. Thảm thực vật trên đảo khá tốt với mật độ che phủ tới 90%, tạo điều kiện giữ lại một phần nước mưa và giảm độ bốc hơi nước. Lượng nước khai thác, sử dụng trên đảo chủ yếu là nước mưa, và một phần rất nhỏ từ nước dưới đất. Những tháng cuối mùa khô, người dân trên đảo phải mua nước ở các tàu từ đất liền chở đến.

So với mục tiêu và nhiệm vụ của dự án đề ra, tại đảo Hòn Chuối đã đánh giá được chi tiết đặc điểm phân bố, số lượng và chất lượng tài nguyên nước trên đảo. Tuy dự án thực hiện dở dang, phải ngừng thi công nhưng cũng đã trả lời được câu hỏi về nguồn tài nguyên nước của đảo, đó là nguồn nước mặt và nước dưới đất hầu như không có, mà chỉ có tài nguyên nước mưa. Bởi vậy để có nguồn nước ăn uống, sinh hoạt và phát triển kinh tế, địa phương cần có quy hoạch xây dựng các bể trữ nước mưa hoặc các ao, hố chứa nước nhỏ để người dân sử dụng.

Báo cáo kết quả Điều tra, đánh giá tài nguyên nước đảo Hòn Chuối được thực hiện theo những nội dung của dự án được duyệt. Khi báo cáo hoàn thành nộp lưu trữ sẽ là một tài liệu tham khảo để các nhà hoạch định chính sách có cơ sở quy hoạch đảo Hòn Chuối theo đúng tài nguyên nước vốn có, để đảo Hòn Chuối luôn đảm bảo được vị trí an ninh, quốc phòng trong vùng biển phía tây của Tổ quốc.